Bojownikom niepodległości

Alfons Graszyński

(1879-1943)

graszyński alfonsUrodził się 9 listopada 1879 r. w Lesznie. Syn Romana, nauczyciela, i Marii z d. Klar.

Uczył się w szkole powszechnej i gimnazjum w Rawiczu, uzyskując w 1901 r. maturę.

Od 1901 r. kształcił się w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu i Gnieźnie. Po jego ukończeniu 17 grudnia 1904 r. w Poznaniu został wyświęcony na kapłana.

Pracował jako wikariusz w parafii pw. św. Marii Magdaleny w Czarnkowie (1 stycznia-14 października 1905 r.) i pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Ostrorogu (15 października-31 grudnia 1905 r.). Od 1 stycznia 1906 do 31 marca 1912 r. był wikariuszem w parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Środzie Wlkp. Od 1 kwietnia 1912 r. administrator, a od 31 stycznia 1913 r. proboszcz parafii pw. św. Stanisława Biskupa w Gościeszynie koło Wolsztyna.

Uczestnik powstania wielkopolskiego. Był członkiem Tajnego Komitetu Obywatelskiego w Wolsztynie i organizatorem oddziału powstańczego oraz szpitala w Gościeszynie. Uczestniczył w zdobyciu Wolsztyna (5 stycznia 1919 r.).

Działacz społeczny; członek Tow. Kolonii Wakacyjnych „Stella”, zarządu Banku „Ul” w Gościeszynie, działaczem Tow. Czytelni Ludowych.

W 1929 r. otrzymał nominację na inspektora duchownego nauki religii w szkołach powszechnych. Proboszczem parafii w Gościeszynie był do 1936 r. 1 października został rektorem kościoła pw. Pana Jezusa w Kościanie.

Prezes Tow. Obrony Kresów Zachodnich w Wolsztynie. Działacz Tow. Gimnastycznego „Sokół”, prezes zarządu Drukarni Spółkowej, działacz Stronnictwa Narodowego.

Podczas II wojny światowej 2 października 1939 r. był obecny przy dokonanej przez Niemców egzekucji mieszkańców. Zaofiarował swe życie za skazanego, ojca dwanaściorga dzieci, Niemcy odrzucili propozycję. 3 października aresztowany, był więziony w Kościanie, a potem w obozie przejściowym w Lubiniu (wg innych danych aresztowany 9 marca 1940 r.). W końcu maja 1940 r. deportowany na teren Generalnej Guberni. Tam posługiwał w parafiach w Łańcucie i Porąbce Uszewskiej.

Zmarł 5 czerwca 1943 r. w Krakowie.

Odznaczony Krzyżem Walecznych i Medalem Niepodległości.

Jego pamięci poświęcono tablicę na murze kościoła w Gościeszynie oraz obelisk na tamtejszym Cmentarzu Parafialnym.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 259/1932
Źródła

Alfons Graszyński, w: Wielkopolscy księża od XVIII do XX wieku, www.wtg-gniazdo.org/ksieza/main.php?akcja=opis&id=1228 [dostęp 30 XII 2020]; Graszyński Alfons, www.swzygmunt.knc.pl/MARTYROLOGIUM/POLISHRELIGIOUS/vPOLISH/HTMs/POLISHR… [dostęp 30 XII 2020]; „Monitor Polski” nr 259/1932.