Bojownikom niepodległości

Alfons Lorek

(1898-1996)

Urodził się 16 października 1898 r. w Zakopanem. Syn Franciszka, kuśnierza, i Franciszki z Targowskich.

Ukończył szkołę ludową w Zakopanem, po czym od 1909 r. uczył się w gimnazjum w Nowym Targu. W 1910 r. porzucił szkołę aby odbyć praktykę sklepową. Ukończył trzy kursy handlowe.

W czasie I wojny światowej od 15 marca 1915 r. w Legionach Polskich. Służył w 3 komp. VI baonu I Brygady. Wobec wcielenia ojca w szeregi armii austro-węgierskiej po dwóch miesiącach zwolniony z Legionów celem pomocy matce w utrzymaniu rodziny. W końcu grudnia 1916 r. ponownie wstąpił do Legionów Polskich. Do stycznia 1917 r. przebywał w stacji zbornej LP w Krakowie, skąd przydzielono go w stopniu szer. do 6 komp. 1 pp LP.

Po kryzysie przysięgowym od września 1917 r. w Polskim Korpusie Posiłkowym. Od listopada w żandarmerii. W następstwie przejścia II Brygady przez front pod Rarańczą (15/16 lutego 1918) aresztowany przez władze austriackie i osadzony w więzieniu „Brygidki” we Lwowie. Po miesiącu zwolniony, został wcielony do armii austro-węgierskiej.

Służył w 40 pp, a następnie w 90 pp na froncie włoskim. Po buncie komp. złożonej z b. legionistów w lipcu 1918 r. przeniesiony do 30 pp na front serbski. W końcu października z grupą ok. 200 żołnierzy opuścił pułk i po walce z oddziałami austriackimi dostał się do niewoli. Oddany do dyspozycji sądu dywizyjnego w Belgradzie zbiegł do Budapesztu, skąd 10 listopada dotarł do Cieszyna.

Od 12 listopada 1918 r. w WP. Służył w 12 komp. 2 psp. Awansowany na kpr., był instruktorem komp. Na początku maja 1919 r. przeniesiony do Samodz. Baonu Szturmowego w Krakowie, w jego składzie uczestniczył w walkach z Ukraińcami na terenie wschodniej Małopolski. Podczas patrolu pod Słobudką Dzierżyńską dostał się do niewoli, z której po dwóch miesiącach zbiegł i powrócił do WP. Przydzielony do 18 pp, a potem do 4 baonu wartowniczego. W czasie wojny z bolszewikami był komendantem eskorty transportów kolejowych węgla z Polski do Austrii, skąd przywożono zapasy broni i amunicji. 23 marca 1921 r. w stopniu plut. został zdemobilizowany.

Powrócił wówczas do Zakopanego. Po wybuchu III powstania śląskiego 8 maja 1921 r. wyjechał z grupą ochotników z Zakopanego do Sosnowca. Został komendantem taborów i zwiadowców 1 baterii I dyonu wojsk powstańczych. Uczestniczył w walkach m.in. w rejonie Góry św. Anny. Po zakończeniu walk 2 lipca został zdemobilizowany.

Po powrocie do Zakopanego został kierownikiem firmy „Homan”. Po jej likwidacji wyjechał na Śląsk, gdzie w latach 1922-1925 pracował w Śląskiej Hurtowni Spożywczej. W 1926 r. wyjechał do Francji, gdzie pracował jako robotnik w fabrykach samochodowych. Był tam członkiem Tow. Robotniczego Społeczno-Kulturalnego im. Józefa Piłsudskiego. W 1932 r. powrócił do kraju i zamieszkał w Zakopanem. W latach 1934-1950 pracował jako dzierżawca agencji przewozu pocztowego.

Podczas II wojny światowej aresztowany przez Niemców. Od 25 grudnia 1941 do 24 kwietnia 1942 r. był więziony przez gestapo w „Palace” w Zakopanem.

Po zakończeniu wojny pracował kolejno w Pocztowym Urzędzie Przewozowym, Miejskim Przedsiębiorstwie Remontowo-Budowlanym, Zakładzie Eksploatacji Kruszywa, a od 1954 r. do przejścia na emeryturę jako st. majster i kontroler techniczny w bazie PKS.

Członek Zw. Powstańców Śląskich, Zw. Inwalidów Wojennych i ZBoWiD. Jako b. powstaniec śląski mianowany ppor.

Zmarł 3 listopada 1996 r. w Zakopanem i został pochowany na tamtejszym Nowym Cmentarzu Parafialnym przy ul. Nowotarskiej kwat. legionowa XIII.

Odznaczony Medalem Niepodległości i brązowym Krzyżem Zasługi, w PRL otrzymał order Odrodzenia Polski 5 kl.

Żonaty (od 1924 r.) z Marią Michaliną Kolowca, miał z nia syna Jerzego (ur. 1925).

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 171/1933
Źródła

L. Dall, Kwatera Legionistów Polskich na Nowym Cmentarzu w Zakopanem, Zakopane 2018; „Monitor Polski” nr 171/1933.