Bojownikom niepodległości

Alfred Michał Biłyk

(1889–1939)

Alfred Michał BiłykUrodził się 25 września 1889 r. we Lwowie. Syn Mikołaja i Franciszki z Mironów. Brat Kazimierza (zob.).

Ukończył gimnazjum św. Anny w Brzeżanach (1907 r.), po czym studiował na Wydz. Prawa Uniwersytetu Lwowskiego. Od 1912 r. pracował jako aplikant sądowy w sądzie w Brzeżanach.

Od 1908 r. członek ZWC i Zw. Strzeleckiego w Brzeżanach. W 1911 r. odbył obowiązkową służbę wojskową w armii austro-węgierskiej w charakterze jednorocznego ochotnika w pstrz tyrolskich. W tym też roku zdał egzamin oficerski w ZWC, uzyskując odznakę tzw. „parasol”.

W lipcu 1914 r. zmobilizowany do armii austro-węgierskiej, w czasie bitwy pod Kraśnikiem został ranny pod Izdebnem. Po wyjściu ze szpitala, na życzenie J. Piłsudskiego, zwolniony z armii austro-węgierskiej i 22 października przyjęty do Legionów Polskich.

Od 6 listopada był instruktorem i zastępcą komendanta szkoły podchorążych LP w Krakowie i Jabłonkowie. Jako dowódca baonu uzupełniającego 1 pp LP uczestniczył w walkach na Podhalu, po czym służył w biurze wywiadowczym. Następnie został zastępcą szefa Dep. Wojskowego NKN – stopień por. piech. uzyskał z dniem 5 marca 1915 r. Na początku 1916 r. powrócił do 1 pp LP. Był oficerem do zleceń oraz od jesieni 1916 r. adiutantem pułku.

Po kryzysie przysięgowym w lipcu 1917 r. przeszedł do polskiego sądownictwa. Zajmował stanowisko sędziego śledczego w Łodzi.

W listopadzie 1918 r. kierował rozbrajaniem Niemców w Łodzi. Objął funkcję komendanta miasta, awansując na kpt. i mjr. piech. 8 października 1921 r. przeszedł do rezerwy. Zweryfikowany jako mjr rez. piech. ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r.

Po przejściu do rezerwy otworzył w Łodzi własną kancelarię adwokacką. Praktykę prowadził do 1936 r. Zajmował wiele stanowisk społecznych: był członkiem rady adwokackiej w Łodzi oraz Naczelnej Rady Adwokackiej, prezydium okręgu wojewódzkiego i zarządu głównego LOPP, prezydium okręgu Zw. Oficerów Rezerwy i Zw. Strzeleckiego, Zw. Kombatanckich w Łodzi.

Od 15 lipca 1936 r. wojewoda tarnopolski, 16 kwietnia 1937 r. został wojewodą lwowskim.

W czasie kampanii 1939 r. na rozkaz władz zwierzchnich opuścił Lwów, po czym po 17 września przeszedł na Węgry.

Na skutek przeżyć osobistych i zarzutów o opuszczeniu Lwowa 19 września 1939 r. popełnił samobójstwo w Munkacsu.

Odznaczony orderem Polonia Restituta 3 i 4 kl., Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych, złotym i srebrnym Krzyżem Zasługi.

Żonaty, miał syna Leszka (9 III 1919-25 XII 2006), przedsiębiorcę, działacza polonijnego w Brazylii, oraz córkę Barbarę zamężną Sieradzką.

Jego imię nosi rondo w Łodzi.

Źródła

J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny t. 1, Warszawa 2005; T. Kasprzycki, Kartki z dziennika oficera I Brygady, Warszawa 1934; Księga pamiątkowa 1830-29.XI-1930, Ostrów Mazowiecka 1930; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917; P. Łossowski, Zerwane pęta, Warszawa 1988; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; „Monitor Polski” nr 245/1932; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934; S. Składkowski, Nie ostatnie słowo oskarżonego. Wspomnienia i artykuły, Londyn 1964; S. Wiszniewski, Brzeżańczycy przy odbudowie państwa polskiego od 1831 do 1920 r., Lwów 1938;  Za kratami więzień i drutami obozów t. II, Warszawa 1928.