Bojownikom niepodległości

Andrzej Gaik

(1877–1959)

Urodził się 23 listopada 1877 r. w Kalinie Małej koło Miechowa. Syn Michała i Anny z Jondalińskich (?). Brat Jana (zob.).

Pracował w kopalni „Hr. Renard” w Sosnowcu. Od 1902 r. w PPS ps. „Chylak”. Zwolniony z pracy w następstwie działalności rewolucyjnej, od 1903 r. był zatrudniony w kopalni „Wiktor”. Zagrożony aresztowaniem, w 1904 r. przeniósł się do kopalni „Saturn” w Czeladzi. Był tam członkiem Komitetu Dzielnicowego PPS. W 1905 r. aktywnie uczestniczył w organizowaniu strajków. Od 1906 r. w Organizacji Bojowej PPS. Uczestniczył w zamachu na agenta Z. Pawlika i żandarma Gonczarenkę. Po rozłamie w PPS (listopad 1906) w PPS-Lewicy, był kasjerem dzielnicowym i członkiem zagłębiowskiego Okręgowego komitetu Robotniczego. Aresztowany 6 lipca 1908 r. przez władze rosyjskie w następstwie zdrady Edmunda Tarantowicza, przez dziewięć miesięcy był więziony w Będzinie, Piotrkowie i Sieradzu. Skazany administracyjnie na pięć lat zesłania do bugerni tobolskiej. Prowadził agitację wśród chłopów tej guberni, za co skazano go na osiedlenie w Skobielewie w Uzbekistanie. Tam przebywał do wybuchu rewolucji w Rosji w 1917 r.

Wstąpił do bolszewickiej Czerwonej Gwardii. W jej szeregach walczył w obronie twierdzy skobielewskiej przeciwko białogwardzistom. W 1922 r. powrócił do Polski.

Mieszkał w Czeladzi. Członek Komunistycznej Partii Robotniczej Polski (potem: Komunistycznej Partii Polski) oraz Stow. b. Więźniów Politycznych.

Po II wojnie światowej należał do Polskiej Partii Robotniczej, a od grudnia 1948 r. – do PZPR.

Zmarł w 1959 r. w Będzinie.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości.

Źródła

S. Kalabiński, w: Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego t. 2, Warszawa 1987; „Monitor Polski” nr 156/1931.