Bojownikom niepodległości

Antoni Baranowski

(1901–1986)

Urodził się 18 lipca 1901 r. w Kijowie. Syn Władysława, prokuratora, i Katarzyny z Jampolskich-Macewiczowej.

Uczył się w II Gimnazjum Męskim w Żytomierzu. W maju 1918 r. ukończył szóstą klasę.

Od kwietnia 1917 r. w POW w Żytomierzu. Był zastępcą dowódcy sekcji, nosił ps. „Bagnet”. Aresztowany 2 października 1918 r. przez niemiecką żandarmerię podczas przewożenia broni, 22 października został zwolniony, po czym ukrywał się.

Od listopada 1918 r. w WP. Początkowo służył w baonie szturmowym w Równem, a potem we Włodzimierzu Wołyńskim. Po jego przeformowaniu na kompanię szturmową 1 pp leg był w niej (od marca 1919 r.) w stopniu sierż. podoficerem prowiantowym. W maju przeniesiony do komp. sztabowej pułku. W okresie od lipca do października był elewem Oficerskiej Szkoły Aeronautycznej w Poznaniu. Po jej ukończeniu został oficerem do zleceń w Inspektoracie Wojsk Lotniczych. Od marca 1920 r. oficer do zleceń, a od czerwca adiutant szefa Dep. III Żeglugi Powietrznej MSWojsk.

Od stycznia 1921 r. leczył się w wojskowym sanatorium w Zakopanem, a od listopada w Rajczy. Tam od listopada 1922 r. był oficerem administracyjnym sanatorium. Zweryfikowany jako por. adm.-san. ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r. Od początku stycznia 1924 r. był oficerem mobilizacyjnym 1 plotn. Z dniem 31 stycznia tego roku został przeniesiony w stan spoczynku.

Od września był kierownikiem strzelnicy i odbioru karabinów ręcznych w warsztatach rusznikarskich w warszawskiej cytadeli. Od grudnia 1924 r. pracował w Zakładach Amunicyjnych „Pocisk”. Był tam kolejno kierownikiem odbioru Fabryki Amunicji Artyleryjskiej, zastępcą kierownika wydz. produkcji (od sierpnia 1926 r.), kierownikiem wydz. sprzedaży (od lutego 1929 r.), kierownikiem wydz. sprzedaży i wydz. ogólnego (od października 1933 r.), a od maja 1934 r. jednocześnie wicedyrektora ds. administracyjnych. Od maja 1934 r. był także prokurentem Zakładów.

Sprawował funkcję wiceprzewodniczącego zarządu oddziału Zw. Strzeleckiego i przewodniczącego zarządu koła LOPP przy zakładach.

Podczas kampanii 1939 r. ewakuowany do Lwowa. Tam aresztowany przez Sowietów, rychło został uwolniony. W listopadzie powrócił do Warszawy.

Od stycznia 1940 do 1 sierpnia 1944 r. zajmował stanowisko kierownika biura komisarycznego zarządcy Zakładów Amunicyjnych „Pocisk” i Zakładów Przemysłowych „Boryszew”.

Brał udział w działalności konspiracyjnej. Od marca 1940 do stycznia 1942 r. był referentem w dziale niemieckiego przemysłu wojennego na terenie Generalnej Guberni w wywiadzie organizacji „Muszkieterów”. Od listopada 1941 r. współpracował z ZWZ. Od marca 1942 r. był kierownikiem działu produkcji skrytek ruchomych w wydz. inwestycji i zakupów Oddz. VII Komendy Głównej AK. Jednocześnie był też szefem bezpieczeństwa w komendzie m. Warszawy. Używał ps. „Alan”. Aresztowany przypadkowo 18 listopada 1943 r. na pl. Napoleona, został osadzony w więzieniu na Pawiaku. Zwolniony 5 kwietnia 1944 r. z braku dowodów winy, powrócił do działalności konspiracyjnej. Został kierownikiem referatu budżetowego wydz. inwestycji i zakupów Oddz. VII Komendy Głównej AK i powrócił na stanowisko szefa bezpieczeństwa Komendy m. Warszawy. 25 lipca 1944 r. awansowany na kpt. lotn ze starszeństwem z 3 maja.

Podczas powstania warszawskiego początkowo walczył w rejonie Hal Mirowskich. Po 3 sierpnia został zastępcą p.o. szefa Oddz. VII Komendy Głównej AK.. Ranny 10 września. Od 15 września był referentem personalnym oraz zastępcą szefa wydz. I sztabu Komendy Okręgu Warszawa AK. Po kapitulacji oddziałów powstańczych (2 października) dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w oflagach w Bergen-Belsen, Fallingbostel, Gross-Born, Sandbostel i Lubece, gdzie 2 maja 1945 r. uwolniły go wojska brytyjskie.

Od czerwca sprawował funkcję sekretarza i zastępcy przewodniczącego komisji weryfikacyjnej AK na terenie brytyjskiej strefy okupacyjnej w Niemczech. W 1946 r. awansował na mjr. lotn.

Po likwidacji polskich ośrodków wojskowych w 1948 r. wyjechał do Francji, gdzie osiedlił się na stałe.

Mieszkał w Paryżu, pracował w administracji firmy amunicyjnej „Gevelot”.

Brał udział w działalności społecznej: wchodził w skład Koła AK – Oddział Francja, był też prezesem Skarbu Narodowego. W1964 r. awansował na ppłk. lotn.

Po przejściu na emeryturę zamieszkał w Domu Polskim w Lailly-en-Val.

Tam zmarł 24 listopada 1986 r. i został pochowany na miejscowym cmentarzu.

Odznaczony orderem Polonia Restituta 4 kl., złotym Krzyżem Zasługi z mieczami, złotym i srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Niepodległości.

Żonaty (od 1943 r.) z Aliną Gorew-Rajewską, małżeństwo to było bezpotomne.

Źródła

W.K. Cygan, Żołnierze Niepodległości 1863-1938. Słownik biograficzny t. 3, Mińsk Mazowiecki-Warszawa-Kraków 2011; A. Holiczenko, Żołnierze tajnego frontu. Lista imienna KN3 POW – Wschód 1914-1921, Olsztyn 2012; A.K. Kunert, Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1944 t. 3, Warszawa 1991; „Monitor Polski” nr 140/1932; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928; Rocznik oficerski rezerw 1934.