Bojownikom niepodległości

Antoni Grubski

(1896-1974)

grubski antoniUrodził się 8 listopada 1896 r. w Dominikowicach pow. Turek. Syn Stanisława, robotnika, i Józefy z Piotrowskich.

Był samoukiem, pracującym w różnych zawodach, m.in. jako czeladnik piekarski.

W czasie I wojny światowej od 14 lutego 1917 r. w POW ps. „Piazda”. Brał udział w rozbrajaniu Niemców w listopadzie 1918 r., po czym automatycznie przeszedł do WP.

Na początku stycznia 1919 r. przydzielony do późniejszej 4 komp. 1 pp leg. W jej składzie uczestniczył w wojnie z bolszewikami. 8 sierpnia 1920 r. podczas ataku na Kołpytów będąc wysłany na ubezpieczenie lewego skrzydła baonu, odparł trzykrotnie nieprzyjaciela. Zagrzewając własnym przykładem żołnierzy przeszedł do kontrataku, oskrzydlając linię nieprzyjacielską,czym przyczynił się do zwycięstwa. 22 VIII t.r., po zdobyciu Białegostoku, kiedy nieprzyjaciel przeszedł do przeciwdziałania znacznymi siłami piechoty i kawalerii podtrzymywanej silnym ogniem artyleryjskim, zaatakował stanowiska kompanii pod majątkiem Wysokistoczek, plut. Grubski, ranny już w rękę, ze złamaniem kości, został w linii, podając komendy, aż do chwiligdy upadł tracąc przytomność.

W 1921 r. w stopniu plut. przeniesiony do rezerwy.

W niepodległej Polsce od 1 lutego 1922 r. w Policji Państwowej. 22 maja ukończył III kurs w Okręgowej Szkole Policyjnej dla Posterunkowych w Kaliszu.  15 lipca przeniesiony z komisariatu w Kaliszu na posterunek w Stawiszynie., gdzie służył co najmniej do 1926 r. 1 lipca 1928 r. awansował na st. posterunkowego. Od 7 września 1931 r. komendant posterunku (początkowo jako p.o.) w Zbiersku. 1 kwietnia 1933 r. awansował na przodownika. Od 1 czerwca tego roku komendant posterunku w Koźminku, a od 22 września 1937 r. w Brzezinach.

Podczas kampanii 1939 r. ewakuował posterunek w kierunku wschodnim. Po agresji sowieckiej z 17 września i rozwiązaniu jednostki wojskowej, do której dołączył, na początku listopada dotarł do Stawiszyna pow. Kalisz. W styczniu 1940 r. aresztowany przez Niemców i wywieziony do Jarosławia, podjął służbę w „granatowej” policji. Potem służył w Czarnej pow. Łańcut i w Kańczudze pow. Przeworsk.

W kwietniu 1945 r. powrócił do Stawiszyna, obejmując gospodarstwo swej teściowej, w którym pracował do czerwca 1968 r. W 1974 r. zamieszkał w Poznaniu.

Zmarł 5 listopada 1974 r. w Poznaniu i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Parafialnym na Jeżycach kwat. J.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Medalem Niepodległości i brązowym Krzyżem Zasługi.

Żonaty (od 14 V 1925) z Natalią Dams, miał z nią synów Waldemara Antoniego (ur. 14 X 1926), pracownika umysłowego, i Remigiusza Janusza (3 X 1928-19 II 1935).

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 93/1937
Źródła

Kaliska Policja i policjanci w okresie II Rzeczypospolitej, Kalisz 2019; „Monitor Polski” nr 93/1937; B. Polak, w: Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945 t. II (1914-1921) cz. 2, Koszalin 1993.