Bojownikom niepodległości

Antoni Jakubowski

(1887–1960)

Antoni JakubowskiUrodził się 2 czerwca 1887 r. w Warszawie. Syn Jana i Marii z Ostrowskich.

Ukończył czteroklasową szkołę przy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej w Warszawie.

Od 1900 r. należał do PPS „Proletariat”, a potem PPS. Uczestnik strajku szkolnego i rewolucji 1905 r. Należał do Organizacji Bojowej PPS. Aresztowany przez władze rosyjskie w kwietniu 1906 r., został zesłany do guberni wołogodzkiej. Po trzech miesiącach zbiegł do Warszawy. W październiku przedostał się do Lwowa.

Tam w latach 1906–1910 studiował prawo i nauki społeczne na Uniwersytecie Lwowskim.

Należał do Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego.

W 1910 r. przeniósł się do Wiednia, gdzie był prezesem Stow. Robotniczego „Siła” oraz organizatorem oddziału Związku Strzeleckiego. W lipcu 1914 r. przebywał na letnim kursie w krakowskich Oleandrach.

3 sierpnia 1914 r. przydzielony do 1 komp. kadrowej, w jej składzie 6 sierpnia wyruszył na front ps. „Sabin”. 28 sierpnia przeniesiony do baonu uzupełniającego nr 2. 1 września 1915 r. został przydzielony do prowiantury I Brygady. Od listopada w III baonie 1 pp LP. 6 października 1916 r. awansował na kpr. W kwietniu 1917 r. pełnił służbę w 9 komp. 1 pp LP.

Po kryzysie przysięgowym z lipca 1917 r. internowany przez Niemców w Szczypiornie. Później uwolniony.

Od 1918 r. w Wojsku Polskim. W latach 1919–1920 brał udział w działaniach dywersyjnych na Śląsku Cieszyńskim. Po wojnie w stopniu st. sierż. przeniesiony do rezerwy.

Pracował zawodowo jako jubiler w Warszawie.

Współorganizator (1921 r.) i prezes Okręgu Warszawskiego Związku Legionistów Polskich, współorganizator Kolejowego PW (1927 r.), Ogólnego Związku Podoficerów Rezerwy (w latach 1929–1939 prezes Zarządu Głównego), wiceprezes Zarządu Głównego Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny (od stycznia 1936 r.). Publikował w „Strzelcu” i „Podoficerze Rezerwy”.

W 1938 r. powołany przez Prezydenta RP na senatora.

Podczas kampanii 1939 r. przeszedł do Rumunii, skąd później powrócił do kraju. Był członkiem Rady Głównej Opiekuńczej. Przewodniczący tajnego Związku Podoficerów Rezerwy i należał do Korpusu Bezpieczeństwa. Uczestnik powstania warszawskiego. Po kapitulacji oddziałów powstańczych (2 października 1944) wywieziony do Niemiec. W 1945 r. powrócił do Warszawy.

W styczniu 1946 r. został posłem do KRN, zgłoszony przez Związek Podoficerów Rezerwy. Po jej rozwiązaniu powrócił do pracy zawodowej.

Aresztowany 20 stycznia 1952 r. w Krakowie pod zarzutem tworzenia nielegalnej organizacji Polski Front Ojczyźniany. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie z 22 marca tego roku skazany na karę 10 lat więzienia i przepadek mienia. Karę odbywał w więzieniach na Montelupich w Krakowie, na Mokotowie w Warszawie i w Rawiczu. Pośmiertnie wyrok uchylono.

Zmarł 12 września 1960 r. w Warszawie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Bródnowskim kwat. 18C.

Odznaczony orderem Virrtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości, orderem Polonia Restituta 5 kl., dwukrotnie Krzyżem Walecznych i złotym Krzyżem Zasługi.

Żonaty (od 1938 r.) z Genowefą Siedlecką, miał z nią córkę Marię Magdalenę (ur. 1940) zamężną Kucharską oraz syna Antoniego Jana (ur. 1944), jubilera.

Źródła

T. Kasprzycki, Kartki z dziennika oficera I Brygady, Warszawa 1934; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994; J.M. Majchrowski, Pierwsza Kompania Kadrowa. Portret oddziału, Kraków 2014; „Monitor Polski” nr 64/1937; Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny t. II, Warszawa 2000.