Bojownikom niepodległości

Antoni Paweł Bożejko

(1895–po 1946)

Antoni Paweł BożejkoUrodził się 16 stycznia 1895 r. w Samborze. Syn Michała i Wilhelminy ze Strańskich. Brat Mariana (zob.). Od 1912 r. należał do Zw. Strzeleckiego w Drohobyczu i Krakowie. W czasie I wojny światowej od 6 sierpnia 1914 r. w stopniu kpr. w oddziale J. Piłsudskiego i Legionach Polskich. Początkowo służył 4 komp. strzeleckiej (potem: 2 komp. I baonu 1 pp LP). Jako podoficer za frontem po zranieniu ppor. Jarosława Szafrana 23 października objął dowództwo plut. 24 grudnia 1914 r. podczas bitwy pod Łowczówkiem dostał się do niewoli rosyjskiej, z której rychło zbiegł na Węgry. Powrócił do Legionów. Służył w 4 komp. 4 pp LP, uzyskując stopień plut. Ranny 3 sierpnia 1916 r. pod Rudką Miryńską. Po leczeniu szpitalnym skierowany do Domu Uzdrowieńców LP w Kamieńsku, następnie powrócił do 4 pp LP. Od 20 listopada w służbie werbunkowej. Od czerwca 1917 r. na kursie wyszkolenia nr 4 w Zambrowie. Po kryzysie przysięgowym od września 1917 r. w stopniu sierż. w Polskim Korpusie Posiłkowym. Ukończył kurs km i był żołnierzem 2 pp LP. Podczas przejścia II Brygady przez front pod Rarańczą (15/16 lutego 1918) dostał się do niewoli. Internowany przez Austriaków w Szaldobos, a potem w Marmaros-Sziget. Następnie uwolniony. Po 1918 r. w WP. W składzie załogi pociągu pancernego „Śmiały” brał udział w walkach z Ukraińcami w okolicach Lwowa. W 1919 r. ukończył Szkołę Podchorążych. Przydzielony do 74 pp, był dowódcą plut. i komp. Uczestniczył w walce z bolszewikami. Zweryfikowany jako por. piech. z 1 czerwca 1919 r. i awansowany 1 stycznia 1930 r. na kpt. piech., sprawował funkcję dowódcy komp., a potem adiutanta pułku. W 1932 r. przeniesiony do służby wywiadowczej KOP w Czortkowie. W grudniu 1937 r. przeniesiony w stan spoczynku. W 1939 r. zmobilizowany do WP, podczas kampanii wrześniowej był oficerem służby dozorowania opl DOKP w Warszawie. Od października 1940 r. brał udział w działalności konspiracyjnej w ZWZ ps. „Bohun”. Tworzył strukturę kadrową placówki ZWZ w Pruszkowie. Był kierownikiem referatu taktyczno-wyszkoleniowym VI Rejonu ZWZ/AK (do 1943 r.). Od 1941 do 1942 r. dowodził III baonem, potem do 15 sierpnia 1942 r. I baonem w VI Rejonie ZWZ w Pruszkowie, zaś ostatecznie II baonem na terenie Piastowa, Malich i Pruszkowa. Po wybuchu powstania warszawskiego po niepodjęciu działań zaczepnych 5 sierpnia 1944 r. zdjęty z dowództwa. Wstąpił do Polskiej Armii Ludowej. W 1945 r. awansowany na mjr., po wojnie kontynuował służbę w LWP. Był oficerem sztabowym WOP. Zmarł po 1946 r. Odznaczony Krzyżem Niepodległości, czterokrotnie Krzyżem Walecznych i srebrnym Krzyżem Zasługi.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 212/1933
Źródła

J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; „Monitor Polski” nr 212/1933; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; VII Lista strat Legionów Polskich, Piotrków 1916; Z. Zaborski, W. Wrotniak, J. Cierliński, Z. Łosiewicz Chmurowa, Trwaliśmy przy Tobie, Warszawo. Historia konspiracji i walki VI Rejonu „Helenów” Pruszków-Piastów-Ursus-Sękocin, Pruszków 2011.