Bojownikom niepodległości

Antoni Walerian Garnuszewski

(1886–1964)

Urodził się 26 marca 1886 r. w Warszawie. Syn Antoniego i Walerii z Bałutowskich.

Uczył się w szkole E. Rontalera w Warszawie. W 1906 r. jako prymus ukończył Wydz. Nawigacji Wyższej Szkoły Morską w Odessie, Wydz. Budowy Okrętów politechniki w Petersburgu (1912 r.) oraz złożył egzamin na inżyniera morskiego w Szkole Morskiej w Kronsztacie (1913 r.) W 1913 r. był okrętowym gardenmarynem budownictwa okrętowego i awansował na ppor.

Podczas I wojny światowej od 11 sierpnia 1914 r. służył w nadzorze budowy okrętów Floty Bałtyckiej. Od 8 września 1915 r. kierownik kreślarni budowy okrętów w Svendborgu. 6 grudnia 1915 r. awansował na por. Sprawował funkcję głównego inżyniera kadłubowego, awansując na kpt.

Współorganizator i członek zarządu Zjednoczenia Polaków w Finlandii. Tam działał w Centralnym Komitecie Zw. Wojskowych Polaków i od 1918 r. należał tam do POW. Po powrocie do kraju współzałożyciel Stow. „Bandera Polska”.

11 listopada 1918 r. przejął z rąk niemieckich warsztaty portowe i agendy Żeglugi Wiślanej w Modlinie. W maju 1919 r. sprawował funkcję naczelnika wydz. ruchu Polskiej Żeglugi na Wiśle.

Od marca 1920 r. w Marynarce Wojennej. W stopniu kpt. mar. sprawował funkcję pomocnika szefa sekcji ekonomicznej Dep. Dla Spraw Morskich. 1 czerwca mianowany pierwszym dyrektorem Szkoły Morskiej w Tczewie, a 17 czerwca został też dyrektorem Polskiej Żeglugi na Wiśle. W grudniu 1921 r. przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako kmdr ppor. rez. ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r.

Funkcję dyrektora Szkoły Morskiej sprawował do 1929 r. Wówczas został naczelnikiem wydz. żeglugi w Urzędzie Morskim w Gdyni. Przewodniczył też komisji dyplomowej Polskiej Marynarki Handlowej. Autor podręczników dotyczących architektury okrętów i teorii okrętów.

Organizator i członek zarządu obwodu morskiego Ligi Morskiej i Kolonialnej, przewodniczący komisji nadzorczej oddziału Zw. Strzeleckiego, wiceprezes Stow. Polskich Inżynierów Budowy Okrętów. Piastował też funkcję prezesa KS Gryf.

Po kampanii 1939 r. wysiedlony przez Niemców z Gdyni, zamieszkał w Warszawie.

Od 20 kwietnia 1945 r. pracował jako naczelnik wydz. żeglugowego Głównego Urzędu Morskiego. W okresie od 1947 do 31 stycznia 1949 r. dyrektor Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni. Następnie (1950-1958) pracował w Urzędzie Morskim w Gdyni oraz był członkiem Rady Naczelnej Polskiego Rejestru Statków. W 1958 r. przeszedł na emeryturę.

Zmarł 17 sierpnia 1964 r. w Gdyni i został pochowany na Cmentarzu Parafialnym na Powązkach w Warszawie kwat. 30 wprost.

Odznaczony orderem Polonia Restituta 4 kl. i Medalem Niepodległości, w PRL otrzymał order Odrodzenia Polski 3 kl.

Żonaty (od 1914 r.) z Kazimierą Łappo, miał z nią syna Mirosława (1 II 1916-26 I 2000), żołnierza AK, inżyniera, oraz Zbigniewa (22 III 1917-28 VI 1998), lekarza.

Jest patronem osiedla i skweru w Tczewie, Zespołu Szkół Technicznych w tym mieście oraz statku handlowego, jego pamięci poświęcono znaczek poczttowy

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 63/1933
Źródła

Kadry morskie Rzeczypospolitej t. II, Gdynia 1996; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; „Monitor Polski” nr 63/1933; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934.