Bojownikom niepodległości

Artur Bronisław Balawelder

(1888–1939)

Urodził się 8 lipca 1888 r. we Lwowie. Syn Walentego i Stefanii z Prus-Niewiadomskich. Brat Romualda (zob.).

Uczył się w I Szkole Realnej w rodzinnym mieście, a następnie ukończył studia na Politechnice Lwowskiej, uzyskując dyplom inżyniera leśnika.

Członek Zw. Strzeleckiego we Lwowie, ukończył kurs oficerski tej organizacji.

Po wybuchu wojny od 8 sierpnia 1914 r. służył w oddziale J. Piłsudskiego i Legionach Polskich. Najprawdopodobniej przydzielony w Kielcach do baonu rekruckiego, dowodził plut.; ostatecznie znalazł się w szeregach 11 komp. 3 pp LP. Brał udział w kampanii karpackiej. Przed majem 1915 r. mianowany chor. piech., od 24 kwietnia dowodził plut. 2 komp. baonu uzupełniającego kpt. T. Terleckiego. Po jego wcieleniu do tworzonego 4 pp LP (11 maja) prawdopodobnie przeniesiono go do baonu uzupełniającego nr 2. W końcu 1915 lub na początku 1916 r. został zwolniony z Legionów.

Po 1918 r. w WP. Służył w baonie zapasowym 4 pp leg, skąd w lipcu 1920 r. przeniesiono go do DOGen Pomorze. Później oficer Wojskowego Okręgowego Zakładu Gospodarczego w Kielcach. W 1921 r. przeniesiony do rezerwy.

Zweryfikowany jako ppor. rez. piech. ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r.

Był leśnikiem. Sprawował funkcję sekretarza nadleśnictwa Runowo pow. Sępólno Krajeńskie.

W 1939 r. nie został zmobilizowany do WP. W trakcie działań na początku września ewakuował się w stronę Warszawy. Po zakończeniu walk powrócił na Pomorze.

11 października 1939 r. aresztowany przez Niemców w Nowej Wsi Wielkiej pod Bydgoszczą i tam rozstrzelany.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości.

Żonaty, miał córkę Urszulę i syna Mirosława.

Jest wymieniony na tablicy na pomniku w Nowej Wsi, poświęconym pracownikom Lasów Państwowych, zamordowanym w latach 1939-1945.

Źródła

T. Chrzanowski, Uzupełnienia do listy leśników z Pomorza i Kujaw – ofiar wojny i represji w latach 1939-1956, Biuletyn Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu” nr 1/2006; J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny t. 1, Warszawa 2005; W.K. Cygan, Żołnierze Niepodległości 1863-1938. Słownik biograficzny t. 3, Mińsk Mazowiecki-Warszawa-Kraków 2011; „Monitor Polski” nr 64/1937; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934; K. Stepan, Prawie jak słownik, „Mars” t. 20/2006; B. Waligóra, Organizacja 4. Pułku Legionów Polskich, „Żołnierz Legionów i POW” nr 3-4/1939.