Bojownikom niepodległości

Bronisław Lisowski

(1890-1936)

Urodził się 7 sierpnia 1890 r. w Przemyślu. Syn Stanisława, masarza, i Anny z Wołoszynów.

W latach 1900-1910 kształcił się w I gimnazjum w Przemyślu. Należał wówczas do tajnego kółka samokształceniowego oraz do Organizacji Młodzieży Narodowej Szkół Średnich „Pet”. Uczestniczył w zjeździe członków „Petu” we Lwowie (1908), na którym został on przyłączony do niezależnego „Zetu”. Kierował Oddziałem Ćwiczebnym im. Dezyderego Chłapowskiego w Przemyślu. Był członkiem Polskiego Zw. Wojskowego i tajnej Armii Polskiej.

Po uzyskaniu matury od 1 października 1910 do września 1911 r. odbywał obowiązkową służbę wojskową w armii austro-węgierskiej w szeregach 20 pp. 1 stycznia 1914 r. mianowany chor. rez. piech.

Od jesieni 1911 r. był organizatorem i komendantem XXV Polskiej Drużyny Strzeleckiej w Przemyślu. Funkcję tę sprawował do 1912 r.

Jednocześnie jesienią 1911 r. zorganizował w przemyskim „Sokole” czterotygodniowy kurs dla zastępowych, członków I Przemyskiej Sokolej Drużyny Skautowej im. gen. Dezyderego Chłapowskiego, której 16 listopada został drużynowym (do 1912 r.).

Prawdopodobnie od jesieni 19111 r. studiował prawo na Uniwersytecie Lwowskim; ukończył cztery semestry.

Po przerwaniu studiów powrócił do Przemyśla, gdzie od lata 1913 r. ponownie sprawował funkcję drużynowego.

Od 1 grudnia 1913 r. pracował w Wydz. Krajowym we Lwowie.

Jednocześnie działał w Polskich Drużynach Strzeleckich ps. „Świerzyński”, „Brolski”. Był komendantem 2 komp., czasowo sprawował też funkcję komendanta placu. Uzyskał stopień podoficera kadeta.

W czasie I wojny światowej 1 sierpnia 1914 r. zmobilizowany do armii austro-węgierskiej, jako dowódca plut. w szeregach 20 pp brał udział w walkach na froncie rosyjskim. Uczestniczył w bitwie pod Kraśnikiem. 6 września dostał się do niewoli. Do 27 października przebywał w Petropawłowsku, zaś od 10 listopada w Semipałatyńsku. Tam pracował jako buchalter. 7 wrzesnia 1918 r. został uwolniony.

Od 7 września do 1 listopada 1918 r. dowodził komp. w oddziale polskim w Semipałatyńsku. Następnie w 5 Dywizji Syberyjskiej. 12 grudnia przydzielony na kurs w szkole oficerskiej. 15 stycznia 1919 r. odkomenderowany do Polskiego Komitetu Wojennego w Nowonikołajewsku. 27 lutego 1919 r. awansował na ppor. piech. 2 lipca mianowany komendantem placu w Semipałatyńsku. 22 listopada przeniesiony do komp. oficerskiej 5 Dywizji Syberyjskiej. Brał udział w walkach z bolszewikami. Po kapitulacji dywizji (10 stycznia 1920) na stacji Klukwiennaja dostał się do niewoli. Powrócił z niej do Polski w lutym 1922 r.

Od 20 lutego do 9 kwietnia 1922 r. przebywał w obozie izolacyjnym w Dęblinie. Następnie przydzielony do 61 pp. W maju i czerwcu przebywał na urlopie, po czym został oficerem ewidencyjnym pułku. W sierpniu przydzielony do szkoły podoficerskiej, 13 września przeniesiono go do rezerwy. Zweryfikowany jako por. rez. piech. z 1 czerwca 1919 r.

Zamieszkał w Bydgoszczy. Uzupełnił wykształcenie, pozwalające na pracę jako nauczyciel. W latach 30. był kierownikiem szkoły powszechnej w Karnowie pow. Wyrzysk.

Zmarł 28 sierpnia 1936 r. w Żninie.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości.

Żonaty (od 21 II 1914) z Heleną Pluskiewicz, miał synów Zygmunta (ur. 5 III 1916), Stanisława (ur. 10 VIII 1917) i Zbigniewa (ur. 12 X 1921).

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 109/1932
Źródła

H. Bagiński, U podstaw organizacji Wojska Polskiego 1908-1914, Warszawa 1935; „Monitor Polski” nr 109/1932; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934; M. Staroń, w: Przemyski Słownik Biograficzny t. 2, Przemyśl 2011.