Bojownikom niepodległości

Czesław Jankowski

(1880–1940)

Urodził się 20 lipca 1880 r. w Warszawie. Syn Romana, fabrykanta, i Walentyny Wandy Wincentynyz Trapszów.

Uczył się w III Gimnazjum Męskim i w V Gimnazjum w Warszawie. Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego (1904 r.).

Rozpoczął wówczas praktykę w kancelarii Stanisława Patka.

W okresie studiów był sekretarzem „Bratniej Pomocy”. Należał do „Zetu”, z ramienia którego w 1902 r. zorganizował wystąpienie uczniów gimnazjum w Siedlcach o naukę w języku polskim. Czynny wśród unitów. W latach 1904–1905 należał do komitetu okręgowego Narodowego Związku Robotniczego („Kilińczycy”) ps. „Daniel Trabowicz”, „Trabża”. W latach 1905–1907 sprawował funkcję sekretarza Koła Obrońców Politycznych. W latach 1910–1912 należał do Związku Sokolstwa Polskiego.

W 1915 r. otworzył własną kancelarię adwokacką.

Działacz skautowy; w latach 1912–1915 przewodniczący tajnej Naczelnej Komendy Skautowej w Warszawie. Następnie był drużynowym III Drużyny Skautowej w Szkole Emiliana Konopczyńskiego. Aresztowany przez władze niemieckie, potem zwolniony.  Brał udział w rozbrajaniu Niemców w Łomży (11 listopada 1918).

Od 1920 r. w Wojsku Polskim. Ukończył kurs audytorów wojskowych. Po wojnie w rezerwie. Zweryfikowany jako kpt. rez. KS z 1 czerwca 1919 r.

W niepodległej Polsce mieszkał w rodzinnym mieście, w którym od około 1915 r. pracował w Zarządzie Miejskim Warszawy. Był radcą prawnym, następnie kierownikiem biura dochodzeń dyscyplinarnych Zarządu Miasta. W 1935 r. zwolniony z tego stanowiska, przeszedł na emeryturę.

Po powrocie z wojska od 1921 do 1927 r. drużynowy 21 Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. Ignacego Prądzyńskiego. Uzyskał stopień harcmistrza. Był członkiem Rady Naczelnej ZHP i przewodniczącym koła warszawskiego Stow. Uczestników Walk o Szkołę Polską.

Podczas II wojny światowej w czasie kampanii 1939 r. dowodził obroną przeciwlotniczą IV obwodu w obronie Warszawy. Następnie brał udział w działalności konspiracyjnej harcerzy. Był pierwszym komendantem „Żbika”, oddziału bojowego powstałego na bazie 21 WDH. 22 kwietnia 1940 r. aresztowany przez Niemców. Był więziony na Pawiaku.

Zamordowany 20-21 czerwca 1940 r. w zbiorowej egzekucji w Palmirach.

Odznaczony Medalem Niepodległości.

Żonaty z Elżbietą Śliwicką, miał synów Andrzeja Jacka (11 XII 1907–20–21 VI 1940), zamordowanego przez Niemców w Palmirach, Stanisława Jankowskiego (29 IX 1911–5 III 2002), żołnierza AK ps. „Agaton”, architekta, i córkę Marię (1914–1992).

Źródła

W. Bartoszewski, Warszawski pierścień śmierci 1939–1944, Warszawa 1970; S. Jankowski, Czesław Jankowski – mój Ojciec, www.stanislawjankowskiagaton.pl/mlodosc/rodzina/czeslaw-jankowski-%E2%80%93-moj-ojciec/ [dostęp 10 IV 2021]; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest? t. 2, Warszawa 1939; „Monitor Polski” nr 87/1931; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934.