Bojownikom niepodległości

Czesław Łęgowski

(1895-1954)

łęgowski czesławUrodził się 30 czerwca 1895 r. w Warszawie. Syn Józefa i Florentyny z d. Rusek.

Ukończył sześcioklasową Szkołę Przemysłową przy Muzeum Rolnictwa i Przemysłu w Warszawie.

Pracował zawodowo jako elektromonter.

Od 1913 r. należał do Polskich Drużyn Strzeleckich. Od 15 lipca do 2 sierpnia 1914 r. przebywał na kursie instruktorskim w Nowym Sączu. Po jego przerwaniu przybył do Krakowa.

3 sierpnia 1914 r. przydzielony do IV plut. 1 komp. kadrowej (potem 1 komp. III baonu 1 pp LP), z którą 6 sierpnia wyruszył w pole ps. „Średnicki”. Po bitwie pod Łowczówkiem (22-25 grudnia 1914 r.) awansował na kpr. Ranny 30 czerwca 1915 r. pod Tarłowem. Po kilkudniowym pobycie w szpitalu polowym powrócił do linii, obejmując dowództwo plut. Chory, od listopada 1915 do czerwca 1916 r. leczył się w szpitalu. Następnie powrócił do komp. 6 października awansował na sierż. Wiosną 1917 r. ukończył szkołę oficerską pułku w Zambrowie. Sprawował funkcję szefa komp. na kursie wyszkoleniowym w Zegrzu.

Po kryzysie przysięgowym w Legionach w lipcu 1917 r. internowany przez Niemców w Szczypiornie. Wkrótce zbiegł z obozu i przedostał się do Warszawy. Podjął służbę w Polskiej Organizacji Wojskowej, a potem w PPS – początkowo w pionie propagandy, następnie w Pogotowiu Bojowym ps. „Dąbrowski”. Jesienią 1918 r. ciężko chorował.

Od 5 marca 1919 r. w WP. W stopniu pchor. dowodził komp. VIII baonu strzelców Litewsko-Białoruskich. W czerwcu z baonem wcielony do Białostockiego pstrz. 15 sierpnia 1919 r. mianowany ppor. piech. (z dniem 1 lipca). Brał udział w walkach z bolszewikami na froncie litewsko-białoruskim. Pod naciskiem oddziałów wroga z całą IV Brygadą Litewsko-Białoruską 15 lipca 1920 r. pod Mejszagołą przeszedł na Litwę i został internowany. W październiku zbiegł z obozu i powrócił do odtworzonego pułku (79 pp). Był młodszym oficerem komp. oraz referentem bezpieczeństwa. 20 grudnia awansował na por. piech. W lutym 1921 r. skierowany do prac w Związku Strzeleckim w Warszawie.

Był oficerem instrukcyjnym w Powiatowej Komendzie Uzupełnień w Warszawie (1921-1922). Zweryfikowany jako por. piech. z 1 czerwca 1919 r., służył jako oficer ewidencji w 2 pułku kolejowym (1922-1923) oraz dowódca plut. w 71 pp (1923-1924). Ukończył kurs doszkalający dla młodszych oficerów piechoty w Warszawie. W czerwcu 1924 r. przeniesiony do 37 pp. Po ukończeniu kursu specjalistycznego od maja 1925 r. był dowódcą komp., a potem oficerem żywnościowym. Awansowany 1 lipca 1925 r. na kpt. piech., od października do grudnia 1927 r. służył w sztabie 26 DP. Następnie sprawował funkcję oficera placu w Skierniewicach (1927 r.) i p.o. kwatermistrza III baonu 37 pp (1928-1929). 23 grudnia 1929 r. mianowany kierownikiem kancelarii 18 DP. 23 października 1931 r. został komendantem Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego przy 33 pp. Od 11 sierpnia 1937 r. oficer placu w Łomży.

Podczas II wojny światowej brał udział w działalności konspiracyjnej w szeregach ZWZ/AK.

Po wojnie w 1948 r. uwięziony przez funkcjonariuszy MBP, do 1951 r. przebywał w więzieniu.

Zmarł 19 czerwca 1954 r. w Warszawie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Bródnowskim.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości, dwukrotnie srebrnym Krzyżem Zasługi.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 251/1931
Źródła

H. Bagiński, U podstaw organizacji Wojska Polskiego 1908-1914, Warszawa 1935; T. Kasprzycki, Kartki z dziennika oficera I Brygady, Warszawa 1934; Lista strat Legionu Polskiego. Od 1 maja do 1 lipca 1915, Piotrków 1915; J.M. Majchrowski, Pierwsza Kompania Kadrowa. Portret oddziału, Kraków 2014; „Monitor Polski” nr 251/1931; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006.