Czesław Michałowicz

Urodził się 8 lipca 1892 r. w Ostrowie Wielkopolskim. Syn Teodora, rzeźnika i Jadwigi z Jakubowskich.

Uczył się w Gimnazjum Męskim w rodzinnym mieście, z którego w roku 1906 został relegowany w następstwie uczestnictwa jego rodzeństwa w strajku szkolnym. Po ponownym przyjęciu w roku następnym należał do szkolnego tajnego Towarzystwa Tomasza Zana, którego w latach 1911–1913 był prezesem. Należał do pionierów ruchu Eleusis, stowarzyszenia o zabarwieniu religijno-filozoficznym szerzące wstrzemięźliwość od alkoholu, tytoniu, hazardu i rozpusty oraz skautingu. Wobec szykan ze strony władz niemieckich, w roku 1913 przeniósł się do gimnazjum w Hildesheimie w Dolnej Saksonii, gdzie założył koło Towarzystwa Tomasza Zana dla uczniów narodowości polskiej pochodzących z Wielkopolski i Kaszub. W roku 1914 uzyskał maturę, po czym podjął studia teologiczne na Uniwersytecie w Münsterze w Nadrenii Północnej-Westfali.

Po wybuchu I wojny światowej (28 lipca 1914) został powołany do armii niemieckiej, brał udział w walkach na froncie zachodnim. Wśród żołnierzy-Polaków podjął działania uświadamiania narodowego. Po wybuchu rewolucji w Niemczech (3 listopada 1918) powrócił do rodzinnego miasta, gdzie stał się jednym z przywódców ruchu niepodległościowego.

Od 25 listopada 1918 r. sekretarz Powiatowej Rady Ludowej w Ostrowie Wielkopolskim. Uczestnik powstania wielkopolskiego (27 grudnia – 16 lutego 1919); brał udział w akcji zbrojnego wyzwalania miasta.

W roku 1919 założył i został prezesem Stowarzyszenia „Spójnia”, które miało na celu integrację i wychowanie obywatelskie młodzieży różnych warstw społecznych i zawodów Zaangażowany w ruch abstynencki, brał udział w działaniach Związku Towarzystw Abstynenckich Wyzwolenie, udzielał się w Stronnictwie Mieszczańskim.

Od 1 lipca 1919 r. studiował filozofię i teologię w Arcybiskupich Seminariach Duchownych w Poznaniu i Gnieźnie; 17 grudnia 1922 r. przyjął święcenia kapłańskie z rąk kardynała Edmunda Dalbora.

Jeszcze jako kleryk w roku 1919 wspierał polskie dążenia przed plebiscytem na Górnym Śląsku. Od roku 1923 służył jako wikariusz w parafii pw. Świętej Trójcy w Gnieźnie. Oprócz posługi duszpasterskiej Należał Związku Katolickich Robotników Polskich, w którym w latach 1924–1935 sprawował funkcję Sekretarza Generalnego. Jednocześnie w latach 1929–1935 pełnił funkcję redaktora tygodnika „Robotnik”, organu chrześcijańskiego ruchu robotniczego w Polsce. Stworzył i redagował dwa inne pisma, m.in. „Wiadomości Organizacyjne dla Zarządów Katolickich Towarzystw Robotników”.

Często odwiedzał ośrodki katolicyzmu społecznego i polonijne skupiska robotnicze w Europie i Ameryce Północnej, a w roku 1930 wszedł w skład poznańskiego komitetu wojewódzkiego organizującego Tydzień Emigranta Polskiego. W roku 1931 był jedynym polskim delegatem na II kongresie katolickiej międzynarodówki robotniczej w Utrechcie i kongresie chrześcijańskich związków zawodowych w Antwerpii. Współzałożyciel i kurator Katolickiej Szkoły Społecznej w Poznaniu. Wielokrotnie odwiedzał polonijne skupiska robotników w Europie i Ameryce Północnej. Działał w kierunku połączenia Narodowej Partii Robotniczej i Chrześcijańskiej Demokracji.

1 grudnia 1935 r. objął probostwo największej w Poznaniu parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Floriana, gdzie zorganizował silny ośrodek Akcji Katolickiej. Od roku 1937 wydawał „Tygodniczek dla dzieci parafii jeżyckiej”.

Podczas II wojny światowej aresztowany 3 listopada 1939 r. przez Niemców. Osadzony w obozie w Forcie VII w Poznaniu.

Zamordowany 10 listopada 1939 r. podczas zbiorowej egzekucji 72 Polaków w Lesie Bytyńskim w powiecie szamotulskim.W akcie zgonu gestapo podało fikcyjną przyczynę śmierci – samobójstwo przez powieszenie. W roku 1945 podczas ekshumacji odnaleziono jego zwłoki w masowym grobie. Był jedyną ofiarą, której tożsamość udało się ustalić.

Odznaczony Medalem Niepodległości.

Jest wymieniony na tablicy w kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Floriana w Poznaniu, poświęconej księżom z tej parafii, zamordowanym podczas II wojny światowej, w kaplicy męczenników w katedrze w Poznaniu oraz na pomniku polskiego Państwa Podziemnego w tym mieście.