Bojownikom niepodległości

Edmund Bembnista

(1883–1954)

Edmund BembnistaUrodził się 20 października 1883 r. w Nowym Mieście pow. Lubawa. Syn Wincentego, młynarza, i Brygidy z Nabożnych.

Ukończył szkołę elementarną i trzy klasy szkoły średniej w Środzie Wielkopolskiej. Zawodu kupieckiego uczył się prywatnie.

W okresie od 14 października 1904 do 19 września 1906 r. odbywał obowiązkową służbę wojskową w armii niemieckiej w 148 pp.

Zmobilizowany 4 sierpnia 1914 r., brał udział w walkach na froncie zachodnim i wschodnim. Ranny 25 sierpnia 1915 r. pod Brześciem Litewskim, do listopada leczył się w szpitalu. Od 1 listopada instruktor w baonie zapasowym 46 pp. 27 stycznia 1918 r. awansował na sierż. Po rewolucji w Niemczech w listopadzie tego roku wrócił do Jarocina, a potem do Środy Wielkopolskiej. Wszedł w skład Rady Robotniczej i Żołnierskiej, należał do tajnej organizacji „Jedność”, działającej na terenie garnizonu w Jarocinie.

Od 28 grudnia 1918 r. uczestniczył w powstaniu wielkopolskim. Był adiutantem komendy powiatowej oraz adiutantem baonu średzkiego (do 4 czerwca 1919 r.). 4 kwietnia mianowany ppor. piech. (ze starszeństwem z 1 lipca 1917 r.).

Od 28 października sprawował funkcję adiutanta Okręgowej Komendy Uzupełnień w Środzie. W czerwcu 1920 r. urlopowany, został skierowany do udziału w akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach. Od 17 sierpnia sprawował funkcję zastępcy komendanta PKU w Kościanie. 25 listopada awansował na por. piech. 10 lutego 1921 r. bezterminowo urlopowany, a 26 października przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako por. rez. piech. z 1 czerwca 1919 r.

Prowadził w Środzie skład żelaza i materiałów budowlanych.

Członek Zw. Weteranów Powstań Narodowych RP oraz bractwa kurkowego.

Po kampanii 1939 r. ostrzeżony, przeniósł się do Poznania i zamieszkał pod fałszywym nazwiskiem. Brał udział w działalności konspiracyjnej. Pod koniec wojny aresztowany i osadzony w obozie w Żabikowie. Nierozpoznany, dzięki pomocy znajomego Niemca, odzyskał wolność.

Po zakończeniu wojny powrócił do Środy i tam otworzył sklep. Później pracował w PGR Jarosławiec.

Zmarł w maju 1954 r. w Środzie Wielkopolskiej i tam został pochowany.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości.

Żonaty z Zofią Kowalewską, miał z nią synów Aleksandra (1920-1932), Janusza i córkę Bożenę (ur. 1927).

Jest patronem ulicy w Środzie Wlkp.

Źródła

„Monitor Polski” nr 259/1932; M. Rezler, w: Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, Poznań 2002; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934.