Bojownikom niepodległości

Edmund Galinat

(1901–1971)

Galinat Edmund

Urodził się 25 sierpnia 1901 r. w Wilnie. Syn Karola Ludwika i Józefy z Zarembów.

Uczęszczał do szkoły realnej w Wilnie.

W czasie I wojny światowej od 1917 r. w POW. W końcu 1918 r. dowodził oddziałem w samoobronie wileńskiej. Na jego czele walczył z bolszewikami, po czym w styczniu 1919 r. przedostał się do oddziałów WP w rejonie Łap. Przydzielony do Wileńskiego pstrz (potem: 85 pp). W 1919 r. mianowany ppor. piech. Był dowódcą plut. oraz komp. w baonie zapasowym. W 1920 r. dowodził komp. km 11 pp, a później Kowieńskiego pstrz (potem: 77 pp). Walczył z bolszewikami na froncie litewsko-białoruskim i Litwinami. Po zawieszeniu broni kierował PW w Wilnie, biorąc jednocześnie udział w pracach Zw. Bezpieczeństwa Kraju.

Maturę uzyskał eksternistycznie w gimnazjum Stow. Nauczycieli i Wychowawców w Wilnie (1921 r.), po czym studiował na Wydz. Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego i w 1924 r. uzyskał magisterium.

Organizował akcję wyborczą do Sejmu Ziemi Wileńskiej (1921 r.).

Był komendantem Zw. Strzeleckiego Ziemi Wileńskiej. Zweryfikowany jako por. piech. z 1 czerwca 1919 r., sprawował funkcję oficera instrukcyjnego PKU w Wilnie (1923, 1924). Następnie dowodził komp. oraz był adiutantem 5 pp leg. W latach 1927-1929 studiował w WSWoj w Warszawie. 1 stycznia 1928 r. awansował na kpt. piech. Po ukończeniu studiów objął stanowisko I oficera sztabu dywizji piechoty. W 1932 r. służył jako referent w dowództwie KOP. Następnie dowódca komp. w 50 pp (1935). 1 stycznia 1936 r. awansował na mjr. dypl. piech. Odbył staż w armii łotewskiej. Od 1937 r. pozostawał w stanie nieczynnym.

Był wówczas przewodniczącym Służby Młodych Obozu Zjednoczenia Narodowego, szefem oddziału spraw młodych sztabu OZN.

Przed wybuchem wojny prowadził prace nad przygotowaniem planów działań dywersyjnych, szczególnie na Pomorzu.

Podczas kampanii 1939 r. oficer ds. poruczeń Naczelnego Wodza. Po 17 września przeszedł do Rumunii. Jako kurier Naczelnego Wodza wyleciał z Rumunii samolotem do Warszawy, gdzie dotarł 26 września z rozkazem podjęcia walki podziemnej na tyłach wroga. Przydzielony do tworzonej Służby Zwycięstwu Polski, objął funkcję zastępcy jej komendanta (do 5 października). 12 października wyruszył jako emisariusz do gen. Władysława Sikorskiego. Przez Budapeszt przedostał się do Paryża. Po upadku Francji w czerwcu 1940 r. ewakuowany do Wlk. Brytanii. Jako jeden z pierwszych oficerów skierowany do Stacji Zbornej Oficerów w Rothesay na wyspie Bute. 3 marca 1943 r. jako „Zaremba” został dowódcą 1 samodz. komp. grenadierów, której zadaniem była ścisła współpraca w akcjach sabotażowo-dywersyjnych z polskim ruchem oporu na terenie Francji. Funkcję tę sprawował do 20 lub 27 grudnia. Następnie był oficerem łącznikowym przy armii amerykańskiej.

Po zakończeniu wojny i demobilizacji wyjechał do Stanów Zjednoczonych.

Tam zmarł w 1971 r.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości, orderem Polonia Restituta 5 kl., srebrnym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej.

Źródła

W. Chocianowicz, W 50 lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Londyn 1969; P. Korczyński, Grenadier do zadań specjalnych, www.polska-zbrojna.pl (dostęp 29 I 2019); S. Łoza, Czy wiesz kto to jest? t. 2, Warszawa 1939; „Monitor Polski” nr 109/1932, 23/1934; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006; P. Stawecki, Oficerowie dyplomowani wojska Drugiej Rzeczypospolitej, Wrocław 1997.