Bojownikom niepodległości

Eile Henryk

(1878–1949)

Eile HenrykUrodził się 12 października 1878 r. w Krakowie. Syn Filipa, kupca, i Jadwigi z Grynwaldów.

Uczęszczał do gimnazjów św. Jacka i św. Anny w Krakowie, w którym w 1899 r. uzyskał maturę. Następnie studiował w Akademii Handlowej w Wiedniu, a od 1900 r. na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego i w 1903 r. uzyskał absolutorium.

W latach 1907–1914 pracował na stanowisku referenta spraw przemysłowych w Izbie Handlowo-Przemysłowej we Lwowie.

Po wybuchu wojny 8 sierpnia 1914 r. wstąpił do oddziałów strzeleckich i Legionów. Od 20 sierpnia był naczelnikiem wydziału w Departamencie Wojskowym NKN. Następnie kierował biurem zasiłkowym dla rodzin legionistów. 1 maja 1916 r. mianowany chor. kanc., zaś 1 kwietnia 1917 r. ppor. kanc. 1 lipca 1917 r. został szefem sekcji gospodarczej Komisji Wojskowej Tymczasowej Rady Stanu, a później i Rady Regencyjnej. 12 października 1918 r. awansował na por. kanc.

Od 1 listopada 1918 r. był zastępcą szefa sekcji zaopatrzenia Departamentu VII MSWojsk. Przejściowo przydzielono go do komisji przy MSWojsk dla rozpatrzenia kwestii Instytutu Urzędników Wojskowych. Awansowany 14 lutego 1920 r. na kpt. int. (z dniem 1 stycznia), dzień później objął funkcję szefa sekcji wojenno-likwidacyjnej swojego departamentu. Z dniem 1 kwietnia awansował na mjr. int.

Zweryfikowany jako ppłk int. z 1 czerwca 1919, 7 sierpnia 1922 r. został wyznaczony przez ministra Spraw Zagranicznych na członka komisji rachunkowej delegacji polskiej na rokowania z Niemcami. Od 1 kwietnia 1923 r. był szefem wydziału uposażeń Departamentu VII Intendentury MSWojsk. 31 sierpnia ukończył kurs oficerski w Wyższej Szkole Intendentury w Warszawie. 15 sierpnia 1924 r. otrzymał stopień płk. int. 30 kwietnia 1929 r. przeszedł w stan spoczynku.

Mieszkał w Warszawie. Pracował jako radca w Ministerstwie Rolnictwa, a od 15 marca 1930 r. w MSW. Był dyrektorem szpitala na Czystem. Potem zatrudniono go w Zarządzie m.st. Warszawy.

Należał do Najwyższej Komisji Dyscyplinarnej przy Prezesie Rady Ministrów.

Był wykładowcą w Wolnej Wszechnicy Polskiej, w Wyższej Szkole Intendentury oraz w szkołach zawodowych. Autor licznych prac na temat rzemieślnictwa, zaopatrzenia materiałowego inwalidów wojennych oraz dziejów Warszawy i historii wojskowości.

Podczas kampanii wrześniowej przydzielono go do sekretariatu Komisariatu Cywilnego przy Dowództwie Obrony Warszawy. Zapewne do 1940 r. pracował w zarządzie miasta.  Dalsze jego losy w tym okresie są bliżej nieznane.

Po zakończeniu wojny mieszkał w Łodzi. Redagował audycje oświatowe w tamtejszej rozgłośni Polskiego Radia.

Należał do Związku Zawodowego Dziennikarzy RP, honorowy dyrektor Studium Dziennikarsko-Politycznego.

Zmarł 19 marca 1949 r. w Łodzi i został pochowany na tamtejszym starym cmentarzu przy ul. Ogrodowej.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości, orderem Polonia Restituta 4 kl. i złotym Krzyżem Zasługi.

Żonaty (od 1 IV 1909) z Gustawą z Rychterów, miał z nią syna Mariana (7 I 1910–2 XII 1984), dziennikarza, satyryka.

Źródła

CAW: akta personalne 540; W. Chocianowicz, W 50 lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Londyn 1969; W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914–1917. Słownik biograficzny t. I, Warszawa 2005; Encyklopedia Wojskowa t. II, Warszawa 1932; M. Gałęzowski, Na wzór Berka Joselewicza. Żołnierze i oficerowie pochodzenia żydowskiego w Legionach Polskich, Warszawa 2010; Legionista Polski. Kalendarz Naczelnego Komitetu Narodowego na rok 1916, Kraków brw; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; „Monitor Polski” nr 29/1932; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928; Rocznik oficerski rezerw 1934; K. Stepan, Prawie jak słownik, „Mars” t. 20/2006.