Emanuel Guziur

Urodził się 29 lutego 1908 r. w Górnej Suchej na Śląsku Cieszyńskim. Syn Pawła, szewca, i Marii z Chlebików.

Uczył się w sześcioletniej szkole ludowej w rodzinnej miejscowości, a od jesieni 1920 r. w gimnazjum klasycznym im. Antoniego Ouchowskiego w Cieszynie.  polskim gimnazjum w Orłowej.

Muzyk-samouk, w 1926 r. został dyrygentem szkolnego zespołu „Arion”. W 1929 r. założył i prowadził szkolny oktet wokalny. Podczas wakacji kółkiem śpiewaczo-teatralnym „Sokół” w Górnej Suchej w Czechosłowacji. Od 1928 r. był związany z chórem Zrzeszenia Akademików Polaków w Czechosłowacji „Jedność”. Po uzyskaniu matury (1929 r.) studiował na Wydz. Pedagogicznym Konserwatorium Muzycznego w Katowicach. Był członkiem zarządu „Bratniej Pomocy”. Studia ukończył w 1932 r., uzyskując magisterium.

W 1931 r. dyrygował chórem męskim Śląskich Zakładów Technicznych, prowadził też chór mieszany katowickiego oddziału Zw. Nauczycielstwa Polskiego, a w 1932 r. utworzył męski kwartet lokalny.

Kierował chórem „Jedność” w Czechosłowacji, z którym koncertował w różnych miastach.

Po powrocie do Czechosłowacji w latach 1933-1934 kształcił się w Szkole Oficerów Rezerwy w Litomierzycach. W 1936 r. uzyskał stopień por. rez.

Nie mogąc otrzymać pracy etatowejdawał prywatne lekcje muzyki i śpiewu. Od 1 września 1934 r. pracował w niepełnym wymiarze etatowym w gimnazjum polskim Macierzy Szkolnej im. J. Słowackiego w Orłowej. Od lutego 1935 r. był naczelnym dyrygentem Zw. Polskich Chórów w Czechosłowacji, a od 1936 r. jego kierownikiem organizacyjnym. W tym też roku przeszedł na pełny etat w swoim gimnazjum, prowadząc tam chór „Hasło” oraz żeński i mieszany Macierzy. Na skutek żadań władz czeskich w 1938 r. usunięty z gimnazjum, pracował jako instruktor oświatowy w Macierzy Szkolnej.

Działacz sportowy, od 1935 r. członek zarządu okręgowego piłki nożnej w Karwinie, współzałożyciel klubu PKS „Lechia” Górna Sucha i kierownikiem jego sekcji młodzieżowej.

Działacz na rzecz przyłączenia części Śląska Cieszyńskiego (Zaolzia) do Polski. Od końca 1935 r. współpracował z Oddz. II Sztabu Głównego, kierując wywiadem w obwodzie orłowskim ps. „Eger”.

Aresztowany w maju 1935 r. przez władze czeskie pod zarzutem nielegalnej agitacji podczas wyborów, wkrótce został uwolniony. 5 września wybrany pierwszym prezesem Zrzeszenia Organizacji Polskich w Czechosłowacji. 26 marca 1938 r. został zastępcą sekretarza nowopowołanego Zw. Polaków w Czechosłowacji. Jeden z najważniejszych działaczy polskich na Śląsku Cieszyńskim. W nocy na 14 września stanął na czele komendy Sekcji Młodych Zw. Polaków w Czechosłowacji, której zadaniem miało być ochranianie polskich imprez. Kierował akcją przechodzenia powołanych do czeskiej armii Polaków na teren Rzeczypospolitej, gdzie też się sam znalazł. 2 października z oddziałami polskimi powrócił do Cieszyna.

Pracował w redakcji „Dziennika Polskiego”, a od maja 1939 r. jako urzędnik w wydz. finansowym Dyrekcji Spółki Górniczo-Hutniczej w Cieszynie Zachodnim. W lipcu objął funkcję kierownika referatu spraw społecznych w spółce.

Sekretarz zaolziańskiego obwodu Obozu Zjednoczenia Narodowego i sekretarzem obwodu Polskiego Zw. Zachodniego w Cieszynie.

W końcu sierpnia 1939 r. objął funkcję komendanta Straży Obywatelskiej w Cieszynie.

Podczas II wojny światowej 1 września na czele grupy 200 „Zaolziaków” wyruszył w stronę Krakowa, by wstąpić do WP. Ostatecznie dotarł do Kowla, skąd po agresji sowieckiej z 17 września powrócił do Krakowa. Podjął decyzję o przedostaniu się do Francji. Aresztowany 2 października 1939 r. na terenie Słowacji. Więziony w obozie Orem-Laz, skąd zbiegł 24 lutego 1940 r. Przedostał się na Węgry, a następnie przez Włochy dotarł do Francji, a potem Wlk. Brytanii. Służył w WP m.in. w 5 Kadrowej BStrz. Jako oficer oświatowy prowadził różne chóry wojskowe. W kwietniu 1944 r. urlopowany z WP, pracował jako urzędnik Dep. Zdrowia w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej, a po wojnie w Polish Interim Comitee. W latach 1944-1946 współpracował z rozgłośnią polską BBC w Londynie.

Współzałożyciel (maj 1941 r.) i działacz Koła Ślązaków Cieszyńskich w Wlk. Brytanii. Jeden z najważniejszych polskich działaczy ze Śląska Cieszyńskiego na obczyźnie.

6 lipca 1946 r. powrócił do kraju.

Zamieszkał w Cieszynie. Starał się pomagać powracającym na Śląsk Cieszyński żołnierzom PSZ na Zachodzie.

Od lutego 1947 r. pracował w Cieszyńskich Zakładach Dziewiarskich. Był kierownikiem świetlicy zakładowej, a potem kierownikiem administracyjno-handlowym. W 1947 r. przez krótki okres czasu był przewodniczącym komitetu organizacyjnego Spółdzielni Mięsnej.

Współpracował przy organizacji życia muzycznego w Cieszynie. Organizował kursy dyrygenckie, był współprowadzącym chór Tow. Śpiewaczego „Harmonia”.

Od 1 sierpnia 1947 do maja 1948 r. był cieszyńskim korespondentem „Trybuny Robotniczej”, organu PPR w Katowicach.

3 kwietnia 1949 r. na zjeździe Stow. Młodzieży Polskiej w Czeskim Cieszynie został kierownikiem organizacyjnym powołanego Zrzeszenia Śpiewaczego. Organizował koncerty muzyki polskiej na Zaolziu. W 1950 r. założył chór seniorów „Jedności”. Uczestniczył też w zaolziańskiej działalności wydawniczej.

Od 1949 r. pracował zawodowo w Państwowej Szkole Muzycznej w Cieszynie, będąc tam przewodniczącym rady zakładowej. Był dyrygentem chóru dziecięcego w tej szkole, kierownikiem artystycznym Cieszyńskiego Okręgu Zw. Śląskich Kół Śpiewaczych, okręgowym dyrygentem i kierownikiem artystycznym (do 1977 r.) Cieszyńskiego Okręgu Zw. Polskich Chórów i Orkiestr. Od grudnia 1951 r. przez trzy lata członek Rady Społecznej przy Powiatowym Domu Kultury Zw. Zawodowych w Cieszynie. W latach 1954-1957 pracował jako nauczyciel w technikum kuźniczym w Ustroniu, prowadząc chór szkolny i dyrygując chórem zakładowym. Do 1959 r. był także nauczycielem i dyrygentem chóru dziecięcego w Szkole Podstawowej nr 2 w Cieszynie oraz w tamtejszym Liceum Ogólnokształcącym nr 2.

Jednocześnie od 1 października 1955 do 15 maja 1956 r. redaktor „Głosu Ziemi Cieszyńskiej”.

W kwietniu 1957 r. należał do organizatorów Macierzy Ziemi Cieszyńskiej i w latach 1959-1962 był jej wiceprezesem. W 1958 r. wycofał się z działalności publicznej.

Był korespondentem „Słowa Powszechnego” (1959-1961), a w latach 1961-1963 kierownikiem rejonowej poradni Pracy Kulturalno-Oświatowej w Cieszynie. Od 1963 r. pracował zawodowo w Studium Nauczycielskim w Cieszynie; w 1971 r. przeszedł na emeryturę.

Organizował zjazdy m.in. w 50. lecie pierwszej matury w gimnazjum im. A. Osuchowskiego czy rodu Guziurów.

Zmarł 1 lutego 1989 r. w Cieszynie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Komunalnym.

Odznaczony złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Niepodległości, w PRL otrzymał srebrny Krzyż Zasługi, którego nie przyjął.

Żonaty (od 1935 r.) z Olgą Starobą, miał syna Janusza (ur. 15 V 1939) i córkę Janinę (ur. 1948).