Bojownikom niepodległości

Evert Ludwik Józef

(1863–1945)

Evert LudwikUrodził się 23 września 1863 r. w Kielcach. Syn Ludwika Wilhelma i Bronisławy z Krajeńskich.

Ukończył gimnazjum w Radomiu oraz wyższą Szkołę Handlową im. L. Kronenberga w Warszawie. Przed 1895 r. odbył studia uzupełniające w Królewcu i Paryżu, a przed 1895 r. praktykę zawodową w Niemczech.

W latach 1887–1895 był kierownikiem wielkich firm włókienniczych w Łodzi, zaś od 1895 r. przedstawicielem łódzkiego przemysłu włókienniczego na obszar całego państwa rosyjskiego. W 1902 i 1907 r. odbył podróże do Chin i Japonii, gdzie poszukiwał rynków zbytu dla krajowego przemysłu włókienniczego.

Od 1900 do 1918 r. pełnił funkcję wiceprezesa i prezesa kolonii polskiej w Moskwie oraz był wiceprezesem Towarzystwa Dobroczynnego.

Po wybuchu wojny w 1914 r. został prezesem Polskiego Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny i Zrzeszenia Niepodległościowego. Należał też do Komitetu Obywatelskiego. W 1918 r. powrócił do kraju.

Od 1919 r. współwłaściciel i udziałowiec, a od 1922 r. także prezes S.A. Księgarnia i Dom Wydawniczy „Trzaska, Evert i Michalski”.

Prezes Izby Handlowej Bałtycko-Skandynawskiej w Warszawie, wiceprezes Towarzystwa Ubezpieczeniowego „Przezorność”. Działacz Zgromadzenia Kupców m. Warszawy – przyczynił się do rozwoju szkolnictwa zawodowego oraz powstania licznych instytucji handlowych.

Prezes Partii Pracy, od 1928 r. należał do Regionalnej Grupy BBWR. Jeden z założycieli i członek komisji rewizyjnej elitarnego Warszawskiego Klubu społeczno-Politycznego. Od 1930 r. do wojny członek rady miejskiej m. st. Warszawy oraz prezes Komitetu Pomocy dla Bezrobotnych.

Od 1923 r. prezes kolegium kościelnego warszawskiej parafii ewangelicko-augsburskiej.

W latach 1928–1938 senator; wybierany z listy państwowej (1928, 1930) oraz powołany przez prezydenta I. Mościckiego (1935).

W czasie kampanii 1939 r. 20 września wszedł w skład Komitetu Obywatelskiego (Rada Obrony Stolicy). Podczas okupacji niemieckiej okresowo przebywał w areszcie domowym; ze względu na wiek został uwolniony. Po powstaniu warszawskim przeniósł się do Grodziska Mazowieckiego.

Zmarł 20 marca 1945 r. w Grodzisku Mazowieckim. Pochowany na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie.

Odznaczony orderem Polonia Restituta 3 kl., Krzyżem Niepodległości, złotym Krzyżem Zasługi oraz łotewskim orderem Trzech Gwiazd.

Żonaty z Pelagią Czaplic-Pohorecką, miał z nią syna Władysława Ludwika (23 XI 1890–29 V 1965), adwokata, literata i dziennikarza, oraz córkę Halinę Janinę (27 XII 1904–10 VI 1985) zamężną Kappesową, prof. historii, bizantynologa.

Źródła

H. Evert-Kappesowa, w: Polski Słownik Biograficzny t. VI z 1948; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; „Monitor Polski” nr 6/1934; Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny t. II, Warszawa 2000.