Bojownikom niepodległości

Ewert–Krzemieniewski Hilary

(1885–po 1938)

Ewert–Krzemieniewski HilaryUrodził się 13 stycznia 1885 r. w Kcyni. Syn Jana Augustyna i Józefy z Krzemieniewskich.

Ukończył szkołę elementarną w Prüm koło Trewiru. Następnie kształcił się w tamtejszym gimnazjum, a potem w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie w 1903 r. uzyskał maturę. Studiował prawo na uniwersytetach we Wrocławiu, Monachium i Berlinie, które ukończył w 1909 r. W tym czasie należał do „Zetu”.

Po ukończeniu studiów od 1 października 1909 r. pracował jako urzędnik administracyjny w Barth (?), Gryfii i Szczecinie. 2 sierpnia 1914 r. zdał egzamin sędziowski w Berlinie, po czym od 15 września był asesorem sądowym i sędzią pomocniczym przy Izbie Karnej w Lęborku i adwokatem w Wągrowcu (25 kwietnia 1915–luty 1918).  25 lutego 1918 r. został zastępcą landrata w Wągrowcu.

Po wybuchu powstania wielkopolskiego 30 grudnia został pierwszym polskim starostą w Wągrowcu. Od 1 maja 1919 r. decernant (radca ministerialny) w Komisariacie Naczelnej Rady Ludowej. Od 1 listopada pełnił funkcję naczelnika wydziału i był p.o. szefa sekcji bezpieczeństwa publicznego w Departamencie Spraw Wewnętrznych Ministerstwa b. Dzielnicy Pruskiej oraz kierownik komendy Policji Państwowej (do 1 czerwca 1920). 1 listopada 1920 r. objął obowiązki kierownika sekcji administracyjnej i sędziego Senatu Administracyjnego.

Od 29 sierpnia 1921 r. zastępca dyrektora Departamentu V w Ministerstwie b. Dzielnicy Pruskiej. Od 1 sierpnia 1922 r. starosta powiatowy w Czarnkowie. Od 10 listopada 1924 do 31 lipca 1926 r. naczelnik wydziału i wicewojewoda pomorski. Następnie pracował jako adwokat i notariusz w Wejherowie, a potem w Gdyni. W lipcu 1927 r. został członkiem władz miasta, zaś od 10 listopada 1927 do kwietnia 1929 r. drugi burmistrz tego miasta. Potem ponownie notariusz w Gdyni.

Prezes rady nadzorczej Polskiego Zjednoczenia Rybaków Morskich i Miejskiego Towarzystwa Komunikacyjnego, prezes Rady Spółdzielczo-Budowlanej i Towarzystwa Oświatowo-Kulturalnego „Balto-Polonia”. Członek-założyciel Towarzystwa Przyjaciół Gdyni i Orłowa, należał do Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Przewodniczący zarządu, a potem członek honorowy dyrekcji KKO m. Gdyni.

Należał do Obozu Zjednoczenia Narodowego – sprawował funkcję prezesa okręgu.

Podczas II wojny światowej mieszkał w Warszawie, zaś po powstaniu warszawskim przebywał w Pruszkowie.

W 1945 r. powrócił do Gdyni i nadal pracował jako notariusz.

Zmarł 24 marca 1951 r. w Gdyni i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Parafialnym na Oksywiu.

Odznaczony orderem Polonia Restituta 4 kl., złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Niepodległości.

Żonaty (od 16 IV 1912 r.) z Marią Witkowską.

Źródła

S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; J. Mierzwa, Słownik biograficzny starostów Drugiej Rzeczypospolitej t. 1, Łomianki 2018; „Monitor Polski” nr 177/1938; K. Przybyszewski, w: Toruński Słownik Biograficzny t. 2, Toruń 2000.