Bojownikom niepodległości

Franciszek Galica

(1896–1971)

Franciszek GalicaUrodził się 21 sierpnia 1896 r. w Chicago. Syn Stanisława i Marii z Pawlikowskich.

W 1903 r. z rodziną powrócił do kraju. Uczył się w gimnazjum, w którym w 1914 r. uzyskał maturę. Podjął wówczas studia na Wydz. Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego (ukończył dwa semestry).

Członek Zw. Strzeleckiego.

W czasie I wojny światowej w Legionach Polskich. Służył w 1 pp LP. W 1915 r. powołany do armii austro-węgierskiej. Ukończył szkołę oficerów rezerwy w Opawie. Następnie skierowany na front rosyjski, gdzie w 1915 r. został ranny. Po rekonwalescencji do 1918 r. walczył na froncie włoskim. Mianowany chor. rez. piech. W czerwcu 1918 r. zdezerterował, po czym podjął służbę w POW na Podhalu.

Od listopada 1918 r. w WP. Jako dowódca plut. służył w 1 psp. Brał udział w walkach z Ukraińcami i bolszewikami. Awansowany w styczniu 1920 r. na ppor. piech. i przydzielony do 33 pp, w jego szeregach uczestniczył w wojnie z bolszewikami.

Zweryfikowany jako por. piech. z 1 czerwca 1919 r. i awansowany 15 sierpnia 1924 r. na kpt. piech., służył w 69 pp (1923, 1924). Był dowódcą komp. Od 1927 do 1932 r. dowodził komp. 72 pp. Ukończył kurs dowódców baonów w Rembertowie (1932 r.), po czym w maju 1933 r. został adiutantem 55 pp. Wiosną 1939 r. zajmował stanowisko komendanta 55 obwodu PW. Od sierpnia dowódca baonu Onrony Narodowej „Leszno”.

Podczas kampanii 1939 r. na jego czele brał udział m.in. w bitwie nad Bzurą, gdzie 18 września dostał się do niewoli, z której rychło zbiegł. Po zakończeniu walk od października brał udział w działalności konspiracyjnej w szeregach SZP/ZWZ/AK. Był organizatorem Inspektoratu Rejonowego Podhale SZP. W grudniu został komendantem Inspektoratu Rejonowego ZWZ Nowy Targ ps. „Ryś”. Z dniem 15 sierpnia 1940 r. awansował na mjr. piech. Po masowych aresztowaniach konspiratorów od czerwca 1941 r. dowodził Inspektoratem Rejonowym ZWZ Nowy Sącz, powstałym z jego połączenia z Inspektoratem Rejonowym ZWZ Nowy Targ. 22 sierpnia 1942 r. aresztowany przez Niemców w mieszkaniu przy ul. Kalwaryjskiej w Krakowie. Więziony w więzieniu przy ul. Montelupich, przeszedł ciężkie śledztwo. 3 października podczas przewozu na konfrontację do Zakopanego niedaleko wsi Kluczkowiec zbiegł z transportu; został wówczas ranny. Ukrywał się na terenie Podhala, po czym w końcu miesiąca, po zdaniu raportu, wyjechał do Lublina, a następnie do Milanówka, gdzie przebywał do końca okupacji. Z dniem 1 stycznia 1945 r. awansował na ppłk. piech.

Ujawnił się we wrześniu 1945 r. w Warszawie. Mieszkał w Lesznie, a potem wiele lat w Poznaniu.

Zmarł 21 sierpnia 1971 r. w Poznaniu i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Junikowo.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., dwukrotnie Krzyżem Walecznych, złotym Krzyżem Zasługi z mieczami, Medalem Niepodległości i srebrnym Krzyżem Zasługi.

Źródła

P. Bauer, B. Polak, Armia „Poznań” w wojnie obronnej 1939, Poznań 1983; Galica Franciszek, www.dws-xip.pl (dostęp 28 I 2019); J. Giza, Sądecki garnizon i jego żołnierze w pierwszych latach niepodległości 1918-1922, Kraków 2015; „Monitor Polski” nr 27/1934; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006.