Bojownikom niepodległości

Franciszek Gąsiorowski

(1876–1939)

Urodził się 4 października 1876 r. w Strachocinie Szlacheckim pow. Maków Mazowiecki. Syn Józefa, właściciela folwarku, i Weroniki z Trawińskich.

Ukończył prywatną szkołę realną Łagowskiego w Warszawie. Wstąpił wówczas do Metropolitarnego Seminarium Duchownego św. Jana Chrzciciela w tym mieście.

Od 1896 r. członek koła księży w tzw. Collegium Secretum. Od 1900 r. członek Ligi Narodowej, a potem Narodowego Zw. Robotniczego; w jego mieszkaniu m.in. odbywały się zjazdy i zebrania partyjne, przechowywano broń. W latach 1903-1904 współredaktor pisma „Do Swoich”, członek Tow. Oświaty Ludowej. W 1905 r. był współorganizatorem Stow. Robotników Chrześcijańskich w Warszawie (od 1908 r. kierownik Sekretariatu Głównego), Stow. Stróży Domowych i w 1906 r. Stow. Katolickich Służących.

Po wyświęceniu na kapłana jako wikariusz pracował kolejno w Zgierzu, potem w kilku parafiach w Warszawie, był prefektem w Gimnazjum gen. Chrzanowskiego w Warszawie oraz na pensji (potem: gimnazjum) Z. Sierpińskiej. W latach 1905-1908 wikariusz w parafii Dobre pod Łodzią, potem był proboszczem na Woli w Warszawie i prefektem w gimnazjach i pensjach warszawskich.

Prezes Polskiego Zw. Zawodowego Chrześcijańskiej Służby Domowej i od 1910 r. wydawca „Pracownicy Katolickiej”. Członek Tow. Opieki nad Unitami.

W czasie I wojny światowej zbierał fundusze dla Legionów Polskich, a potem należał do POW.

Jako kapelan uczestniczył w wojnie z bolszewikami. W 1920 r. uczestnik plebiscytu na Warmii.

W 1920 r. współtwórca Narodowo-Chrześcijańskiego Stronnictwa Pracy-Polskiego Stronnictwa Chrześcijańskiej Demokracji.

W 1922 r. wybrany na posła z listy państwowej, był członkiem klubu Narodowo-Chrześcijańskiego Stronnictwa Pracy-Klubu Parlamentarnego Chrześcijańskiej Demokracji. Ponownie wybrany z listy państwowej w 1928 r., funkcję poselską sprawował do 1930 r. Członek Klubu Parlamentarnego Chrześcijańskiej Demokracji.

Po przewrocie 1926 r. działacz opozycji. W 1930 r. uczestniczył w zjeździe Centrolewu. W latach 1929-1933 Główny Patron Stow. Robotników Chrześcijańskich. Połowie lat 30., wobec niemożności współpracy z Wojciechem Korfantym, wycofał się z działalności w Chrześcijańskiej Demokracji.

Był wikariuszem i rektorem kościoła pw. św. Marcina w Warszawie. Od października 1934 r. administrator (potem proboszcz) parafii pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika w Warszawie.

Zginął 25 września 1939 r. podczas nalotu niemieckiego lotnictwa na Warszawę. Pochowany na tamtejszym Cmentarzu Parafialnym na Powązkach kwat. 230.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości i papieskim orderem św. Grzegorza Wielkiego.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 27/1934
Źródła

W. Dzwonkowski, w: PSB t. VII/1948/1958; Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994; „Monitor Polski” nr 27/1934; Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939. Słownik biograficzny t. II, Warszawa 2000; „Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie” nr 10/1934; B. Winnicka, w: Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego t. 2, Warszawa 1987.