Bojownikom niepodległości

Franciszek Heliński

(1901-1965)

Urodził się 3 października 1901 r. w Łodzi. Syn Teofila i Magdalenyz Karpińskich.
Ukończył szkołę elementarna i kursy buchalterii.
W czasie I wojny światowej od 1917 r. w PPS w dzielnicy „Lewej” w Łodzi, a od 1918 r. członek oddziału Pogotowia Bojowego PPS ps. „Jan Dąbrowski”. Brał udział w rozbrajaniu Niemców w Łodzi (11 listopada 1918 r.).
W sierpniu 1919 r., podczas I powstania śląskiego, skierowany przez PPS na Śląsk, celem prowadzenia akcji sabotażowej.
Pracował jako księgowy w Kasie Chorych m. Łodzi.
W 1921 r. powołany do odbycia obowiązkowej służby wojskowej. Po powrocie wznowił działalność w PPS w Łodzi. Był członkiem Komitetu Dzielnicowego w dzielnicy „Lewej”. Członek łódzkiej Komendy Milicji PPS (1926-1932).
W 1923 r. współdziałał w organizowaniu łodzkiego oddziału klasowego Zw. Zawodowego Pracowników Instytucji Ubezpieczeń Społecznych w Polsce. Działacz spółdzielczości budownictwa mieszkaniowego; od 1923 r. członek Tow. „Loktor” (członek zarządu), a po jego przeorganizowaniu w 1930 r. w Spółdzielnię Budowlaną Tow. „Lokator” wchodził w skład zarządu tej spółdzielni. Jako przedstawiciel Tow. „Lokator” brał udział w ogólnopolskich zjazdach spółdzielczości mieszkaniowej we Lwowie, Łodzi, Poznaniu i Warszawie. Członek Rady Nadzorczej Robotniczego Banku Spółdzielczego w Łodzi (1925-1939).
Podczas II wojny światowej brał udział w działalności konspiracyjnej w szeregach Polskiej Organizacji Bojowej, a od 1941 r. w organizacji Polsce Socjaliści.
Po wyzwoleniu Łodzi z rąk niemieckich od stycznia 1945 r. przystąpił do odbudowy samorządu spółdzielczego, przejmując przedwojenne zasoby spółdzielni. Był przewodniczącym Zarządu Robotniczej Spółdzielni Mieszkaniowej „Lokator” i do 1958 r. sprawował tę funkcję społecznie.
Pracował zawodowo jako główny księgowy Wydz. Zdrowia Miejskiej Rady Narodowej w Łodzi.
Przewodniczący Rady Oddziałowej Centralnego Zw. Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego w Łodzi oraz w latach 1959-1961 przewodniczący, potem wiceprzewodniczący, Centralnej Rady tego związku w Warszawie oraz członek Naczelnej Rady Spółdzielczej.
Od marca 1945 r. członek tzw. odrodzonej PPS, z której z całą grupą został usunięty w październiku 1948 r. pod pretekstem „prawicowego odchylenia”. Przyjęty do PZPR w listopadzie 1956 r.
Zmarł 30 lipca 1965 r. w Łodzi i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Parafialnym św. Franciszka.
Odznaczony Medalem Niepodległości, w PRL otrzymał order Odrodzenia Polski 5 kl. i brązowy Krzyż Zasługi.
Jest patronem ulicy w Łodzi oraz tamtejszej Spółdzielni Mieszkaniowej Lokator.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 178/1937
Źródła

E. Ajnenkiel, w: Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego t. 2, Warszawa 1987; „Monitor Polski” nr 178/1937.