Gawlik Józef

Urodził się 11 listopada 1895 r. w Zakościelu (obecnie część Mościsk). Syn Stanisława i Rozalii z Orfinów.

Uczył się w gimnazjach we Lwowie i Przemyślu.

Należał do skautingu, „Zarzewia” i XXV Polskiej Drużyny Strzeleckiej w Przemyślu.

W czasie I wojny światowej od 6 sierpnia 1914 r. w oddziale J. Piłsudskiego i w Legionach Polskich ps. „Model”. Służył w 1 pp LP i w 1 komp. V baonu 7 pp LP, uzyskując stopień kpr. Ranny 16 lipca 1915 r. pod Urzędowem. Leczył się w szpitalu twierdzy nr 9 w Krakowie, w sierpniu w tamtejszym szpitalu garnizonowym nr 15, a we wrześniu w Domu Uzdrowieńców LP w Kamieńsku. Następnie powrócił do komp. Otrzymał stanowisko dowódcy plut. Po likwidacji pułku w końcu września 1916 r. wcielony do 5 pp LP (III baon). W 1917 r. ukończył szkołę oficerską pułku.

Po kryzysie przysięgowym we wrześniu 1917 r. wcielony do armii austro-węgierskiej, walczył na froncie włoskim. W 1918 r. dostał się do niewoli. Wstąpił do Armii Polskiej we Francji, z którą w 1919 r. powrócił do kraju. Awansowany na ppor. piech., służył w 144 pstrz. Dowodził komp. km. Podczas walk z bolszewikami w czerwcu 1920 r. został ranny.

Pod Żardynówką, gdy własna kolumna niespodziewanie natknęła się w lesie na pozycje nieprzyjaciela, z kilkunastoma ludźmi rzucił się na okopy, zmuszając do ucieczki baon bolszewicki i biorąc 11 jeńców.

W Chutorach Wołkowińskich 25 czerwca 1920 r. w czasie ataku nieprzyjaciela na sąsiedni odcinek, kiedy bolszewicy przerwali front, zaatakował nieprzyjaciela z flanki dwoma kompaniami, zmuszając go do panicznego odwrotu na całym odcinku Brygady i dając możność własnym oddziałom zajęcia poprzednich pozycji. Zdobył 1 kaem, 30 jeńców, 6 koni.

Pod Butowcami 2 lipca 1920 r., gdy już cała linia łamała się pod naporem szarżującej brygady kawalerii, w braku dowódcy baonu, poderwał za sobą cofającą się już rezerwę i kilkunastu kawalerzystów i uderzając z brawurą na nieprzyjaciela zmusił go do odwrotu i pozostawienia 2 dział.

W styczniu 1921 r. awansował na por. piech., zaś 1 stycznia 1922 r. na kpt. piech.

Zweryfikowany jako kpt. piech. z 1 czerwca 1919 r., w pułku tym (71 pp) służył co najmniej do 1924 r. Dowodził szkołą podoficerską w DOK nr I. Następnie dowódca komp. 1 baonu KOP. Awansowany 1 stycznia 1928 r. na mjr. piech. Od 31 marca 1931 r. dowodził baonem w 6 psp. We wrześniu 1933 r. objął dowództwo II baonu tego pułku. 19 marca 1938 r. awansował na ppłk. piech. 11 sierpnia 1939 r. został zastępcą dowódcy 23 pp.

Podczas kampanii 1939 r. dowodził Ośrodkiem Zapasowym 27 DP. Po 17 września dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Kozielsku.

Wywieziony na podstawie listy nr 017/2 z 5-7 kwietnia 1940 r., wkrótce potem został zamordowany w lesie katyńskim.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości, dwukrotnie Krzyżem Walecznych i srebrnym Krzyżem Zasługi, pośmiertnie (2007) awansował na płk.

Żonaty z Miladą Szaboniewicz, miał z nią córkę Miladę i syna Andrzeja.

Jego pamięci poświęcono tablicę w katedrze polowej WP w Warszawie.