Bojownikom niepodległości

Henryk Beatus

(1896–1939)

Ukończył szkołę handlową w Kaliszu (1913 r.) po czym podjął studia na Wydz. Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej.

W czasie I wojny światowej od 6 września 1915 r. służył w 7 komp. 6 pp LP, a następnie (od 22 października) w V baonie 7 pp LP (w 3 lub 2 komp.). 17 listopada zachorował i został odesłany do szpitala w Kowlu, a potem w szpitalu rezerwowym w Cieszynie. Od 6 grudnia przebywał w Domu Uzdrowieńców LP w Kamieńsku. Od 6 lutego 1916 r. był żołnierzem w oddziale telefonicznym Komendy Legionów.

Po kryzysie przysięgowym w lipcu 1917 r. zwolniony z Legionów i internowany w obozie w Szczypiornie. Na skutek starań rodziny już w październiku został uwolniony.

Mieszkał w Warszawie, gdzie od 8 marca 1918 r. studiował na Wydz. Budowy Maszyn politechniki.

W listopadzie 1918 r. uczestniczył w rozbrajaniu okupantów. Służył w 8 pap, w baonie telefonicznym DOGen Warszawa (6 stycznia-połowa lutego 1919 r.) i w III dyonie 7 (potem:2) pap. Był m.in. oficerem łączności i oficerem telefonicznym dyonu. 14 marca 1919 r. mianowany ppor. art., 1 czerwca awansował na por. art. Wyróżnił się w czasie wojny z bolszewikami podczas budowy przeprawy przez uszę (11 października 1920 r.). 14 grudnia bezterminowo urlopowany, po czym przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako kpt. rez. art. z 1 czerwca 1919.

Powrócił wówczas na studia i po ich ukończeniu w 1925 r. uzyskał dyplom inzyniera mechanika. Pracował w elektrowni w Piotrkowie, a od 1927 r. był kierownikiem wydz. w Tomaszowskiej Fabryce Sztucznego Jedwabiu.

Działacz Zw. Legionistów Polskich (członek komisji rewizyjnej oddziału w Tomaszoswie Mazowieckim), należał też do Zw. Oficerów Rezerwy.

Zmobilizowany w końcu sierpnia 1939 r., wziął udział w obronie Warszawy.

Poległ 17 września 1939 r. przy ul. Piusa XI i został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach kwat. A-8.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości i dwukrotnie Krzyżem Walecznych.

Żonaty (od 1 VI 1927) z Czesławą Freund, miał z nią dziecko.

Źródła

J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; M. Gałęzowski, Na wzór Berka Joselewicza. Żołnierze i oficerowie pochodzenia żydowskiego w Legionach Polskich, Warszawa 2010; L. Głowacki, Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, Warszawa 1985; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; „Monitor Polski” nr 245/1932; V Lista strat Legionów Polskich, Piotrków 1916; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934.