Bojownikom niepodległości

Henryk Bęben

(1893–1973)

Henryk BębenUrodził się 25 maja 1893 r. w Polance-Karol (obecnie część Krosna). Syn Andrzeja i Ludwiki z Bębnów.

Ukończył szkołę realną w Krośnie (1910 r.), po czym przez rok studiował na Wydz. Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Potem student Politechniki Lwowskiej.

Należał do Zw. Strzeleckiego we Lwowie i Wieliczce.

W czasie I wojny światowej 7 sierpnia 1914 r. w składzie plut. wielickiego wyruszył do Krakowa. Tam wstąpił do oddziału J.Piłsudskiego i Legionów Polskich. Podczas bitwy pod Łowczówkiem 24 grudnia 1914 r. objął dowództwo III plut. 3 komp. V baonu I Brygady. 1 stycznia 1915 r. otrzymał stopień ppor. piech. Po bitwie pod Konarami został dowódcą III plut. 4 komp. Ranny, w październiku 1915 r. leczył się w szpitalu legionowym w Lublinie. Później (w 1917 r.) był oficerem 5 komp. 1 pp LP.

Po kryzysie przysięgowym 16 września 1917 r. wcielony do armii austro-węgierskiej. Jesienią 1918 r. służył w baonie zapasowym 18 pstrz w Przemyślu. Należał do organizacji „Wolność”, stanowiącej ekspozyturę POW w armii austro-węgierskiej.

Od 1 listopada 1918 r. w WP. Brał udział w organizowaniu obrony Przemyśla przeciwko Ukraińcom. Jeden z bohaterów tej obrony. Po wyparciu przeciwnika z miasta (11 listopada) należał do współorganizatorów 18 pp (potem: 37 pp). Od stycznia 1919 r. w składzie GO gen. Jana Romera brał udział w walkach w rejonie Rawy Ruskiej, Bełza i Uhnowa. Czasowo dowodził II baonem psp. Z dniem 15 maja w stopniu por. piech. przydzielony do 23 pp. Od jesieni w baonie zapasowym tego pułku. Z dniem 1 grudnia awansował na kpt. piech. Potem służył jako adiutant w komendzie m. Przemyśla. Od 27 lipca 1920 r. w 3 komp. 222 pp Armii Ochotniczej. Walczył z bolszewikami. Na mocy wyroku sądu wojskowego OGen Lublin dekretem z 9 listopada 1920 r. został pozbawiony stopnia oficerskiego za liczne kradzieże mienia wojskowego oraz niesubordynację.

Ukończył studia politechniczne we Lwowie i w latach 30. (do 1934 r.) pracował jako inżynier kolejowy w Czortkowie. Był referentem Sekcji Utrzymania Kolei, p.o. referenta oraz kontrolera w Oddziale Drogowym. Od 1934 r. pracował w Kutnie.

Podczas II wojny światowej brał udział w działalności konspiracyjnej w szeregach AK ps. „Klin”.

Po wojnie mieszkał w Krośnie. Tam od 1946 r. był prezesem oddziału Polskiego Tow. Krajoznawczego.

Zmarł 6 grudnia 1971 r. w Krośnie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Komunalnym sektor B3.

Odznaczony Krzyżrm Niepodległości.

Żonaty z Józefą z Oberców.

Źródła

M.J. Chromiński, Zarys historii wojennej 222. pułku piechoty ochotniczej z Siedlec, „Szkice Podlaskie” t. 17-18/2009; J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; Dziennik Personalny MSWojsk” nr 7/1921; J. Hojarczyk, Związki Strzeleckie w obwodzie wielickim (1912-1914), w: Z Dziejów Walk o Niepodległość t. 2, Warszawa 2013; T. Kasprzycki, Kartki z dziennika oficera I Brygady, Warszawa 1934; Materiały do historii I Brygady, „Żołnierz Legionów i POW” nr 3-4/1939; „Monitor Polski” nr 177/1938; K. Stepan, Prawie jak słownik, „Mars” t. 20/2006; A. Szeliga, Pomnik Orląt Przemyskich symbol skomplikowanej historii mieszkańców pogranicza, Przemyśl 2004; Za kratami więzień i drutami obozów t. II, Warszawa 1928.