Henryk Gierszyński

Urodził się 11 stycznia 1848 r. w Sandomierzu. Syn Jana, urzędnika, i Karoliny z Migurskich. Teść Stanisława Maksymiliana Markusa (zob.).

Uczył się w gimnazjum w Sandomierzu, a potem w Warszawie. Następnie mieszkał w Piotrkowie.

Uczestnik powstania 1863 r. Służył w oddziale gen. Edmunda Taczanowskiego. Schwytany, ze względu na wiek został odesłany do domu. Pozostawał pod nadzorem policji.

Po uzyskaniu matury w Piotrkowie (1865 r.) wyjechał do Galicji, a następnie do Włoch i Francji. Ukończył Wyższą Szkołę Polską w Paryżu (około 1869 r.) i podjął studia medyczne na Sorbonie w Paryżu, uzyskując w 1875 r. dyplom lekarski.

Zamieszkał w nabytej posiadłości w Quarville koło Chartres.

Jako ochotnik Wolnych Strzelców Paryża wziął udział w wojnie francusko-pruskiej (1870 r.). W czasie Komuny Paryskiej (1871 r.) pracował w szpitalu Lariboisière. Po upadku Komuny aresztowany i przez pewien czas więziony.

Zwolniony, powrócił do swojej posiadłości, która przez wiele lat stanowiła jeden z ośrodków polskości we Francji. Wspierał finansowo polskie pisma i instytucje.

Po ukończeniu studiów podjął praktykę lekarską w Paryżu. Od stycznia do grudnia 1877 r. był lekarzem okrętowym na parowcu pasażerskim „Afryka”. Od 1 stycznia 1878 r. prowadził prywatną praktykę w Quarville. W 1887 r. należał do grona założycieli Ligi Polskiej. Na zjeździe w Genewie 28 lipca 1888 r. został kierownikiem paryskiego komitetu i wszedł w skład Centralizacji Ligi. Współpracował z młodzieżową ekspozyturą Ligi tj. paryskim kołem Zw. Młodzieży Polskiej „Zet”. W 1891 r. zrezygnował z aktywnej działalności w Zw. Narodowym Polskim i wstąpił do Zw. Wychodźstwa Poleskiego. Przez pewien czas wchodził w skład redakcji „Wolnego Głosu Polskiego”, był też (od 25 grudnia 1891 do do 1903 r.) wiceprezesem komisji nadzorczej Skarbu Narodowego Polskiego w Raperswilu. W 1903 r. wystąpił z Ligi Narodowej.

Od początku lat 90. sympatyzował z grupą wydającą w Paryżu pismo „Pobudka”. Wstąpił do Gminy Narodowo-Socjalistycznej, a od 1907 r. był członkiem PPS-Frakcji Rewolucyjnej. W 1912 r. jako jedyny przedstawiciel emigracji został dokooptowany do zarządu Polskiego Skarbu Wojskowego. Współpracował z pismami socjalistycznymi „Promieniem”, „Przedświtem” i „Naprzodem”.

Zmarł w 9 listopada 1930 r. w Quarville i został pochowany na tamtejszym cmentarzu.

Pośmiertnie odznaczony orderem Polonia Restituta 3 kl. i Krzyżem Niepodległości.

Żonaty z Marią Kazimierą N. (zob.), miał z nią syna Stanisława (4 IV 1879-29 V 1911), działacza socjalistycznego, Henryka (1884-22 VIII 1914), poległego podczas I wojny światowej oraz córki Marię (ur. 1881) zamężną Markus i Karolinę (ur. 1883).

Prezes honorowy Tow. im. Piłsudskiego we Francji.