Henryk Woźniak

Urodził się 29 lipca 1888 r. w Szopienicach (obecnie część Katowic). Syn Andrzeja, górnika, później właściciela sklepu spożywczego i Franciszki z Habryków.

Kształcił się w szkoły Ludowej w Siemianowicach Śląskich i gimnazjum w Katowicach. Ukończył seminarium duchowne w Zurychu, w roku 1914 przyjął święcenia kapłańskie. Następnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie pełnił posługę duszpasterską wśród polskich emigrantów.

Po wybuchu I wojny światowej (28 lipca 1914) Stany Zjednoczone początkowo ogłosiły neutralność a Polacy tam mieszkający angażowali się głównie w pomoc humanitarną dla rodaków dotkniętych działaniami wojennymi. Sytuacja zmieniła się 6 kwietnia 1917 r. po wypowiedzeniu przez Stany Zjednoczone wojny Niemcom (Austro-Węgrom dopiero 7 grudnia 1917). 4 czerwca 1917 r. prezydent Francji Raymond Poincare wydał dekret o utworzeniu autonomicznej Armii Polskiej we Francji, z własnymi odznakami i sztandarami. Umowa między rządem francuskim i amerykańskim umożliwiła formowanie polskich oddziałów wojskowych na terenie USA. Rekrutacja do Armii Polskiej rozpoczęła się w październiku 1917 r. – ogółem zgłosiło się ponad 38 000 ochotników. Wśród nich był też ks. Henryk Woźniak. Do Francji dotarł w jednym z pierwszych transportów ochotników ze Stanów Zjednoczonych. Służył jako kapelan w Armii Polskiej we Francji dowodzonej przez gen. Józefa Hallera (od koloru mundurów nazywanej Błękitną). Po zakończeniu wojny (11 listopada 1918) razem z Armią Błękitną, w roku 1919, przybył do Polski. Skierowany na Górny Śląsk, należał do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Uczestnik II powstania śląskiego (19/20 – 25 sierpnia 1920) oraz III powstania śląskiego (2/3 maja – 5 lipca 1921), biorał udział w walkach 1 Dywizji Wojsk Powstańczych nie tylko jako kapelan, ale również jako dowódca, Zyskał powszechny szacunek i uznanie za swoją postawę na froncie. We wniosku na Krzyż Niepodległości napisano:

Jako ks. był czynnym członkiem P.O.W. G. Śl. i przyczynił się w dużej mierze przez swoją działalność do rozwoju tej organizacji. W II. i III. powst. brał czynny udział na froncie i w walkach na froncie jako kapelan wojsk. Szczególny [!] odznaczył się przy zajęciu Kędzierzyna i Góry Św. Anny, gdzie na czele batal. szturmowego wraz z żołnierzami szedł do boju. W akcji plebiscytowej brał również bardzo żywy udział.

Po podpisaniu rozejmu (5 lipca 1921) kończącego działania zbrojne wyjechał do Kanady. W latach 1923–1924 był proboszczem parafii pw. Trójcy Świętej w Montrealu. W roku 1925 powrócił do Polski. Pełnił posługę duszpasterską jako wikariusz w parafii Grodziszczko (dekanat kostrzyński). Wkrótce wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Na początku lat 30. XX w. przebywał w Lodi w stanie Nowy Jork. Następnie powrócił do Polski i zamieszkał w Katowicach.

Zmarł w roku 1939 w Katowicach po wkroczeniu wojsk niemieckich.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Walecznych.

Jego bracia: Wilhelm Jan (zob.),

Karol (1893–1923); ksiądz, żołnierz Armii Polskiej we Francji gen. Józefa Hallera, uczestnik wojny z bolszewicką Rosją lat 1919–1920, powstaniec śląski, kawaler Orderu Virtuti Militari, odznaczony Krzyżem Walecznych.

Fryderyk, ps. „King”, przed I wojną światową wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. W roku 1918 wstąpił do Armii Polskiej we Francji gen. Józefa Hallera, z którą powrócił do Polski. Powstaniec śląski, w III powstaniu śląskim dowodził 4 batalionem 1 (Katowickiego) Pułku Powstańczego dowodzonego przez Włodzimierza Walentego Fojkisa, pseudonim „Stawski” (1895–1950). Jego pododdział odznaczył się szczególnie w walkach o Kędzierzyn oraz w bitwie o Górę św. Anny. Po zakończeniu powstania powrócił do USA.

Siostra Helena, organizatorka Towarzystwa Polek, w lutym 1923 r. wyszła za mąż za Alfonsa Zgrzebnioka (1891–1937), komendanta powstań śląskich.