Bojownikom niepodległości

Hugon Karol Jan Almstädt

(1893–1958)

Almstaedt HugonUrodził się 6 maja 1893 r. w Sosnowcu. Syn Wilhelma, urzędnika, i Agnieszki z Ciężkich.

Ukończył szkołę aleksandrowską w rodzinnym mieście i sześć klas szkoły realnej w Sosnowcu, po czym po śmierci rodziców od 1910 r. pracował jako urzędnik w sekretariacie Głównego Zarządu Gwarectwa „Hrabia Renard” oraz od lipca 1913 r. w biurze technicznym firmy „Ceumus i Ska”.

Od jesieni 1912 r. członek Związku Strzeleckiego. 15 lipca 1914 r. wyjechał na kurs podoficerski organizacji do Krakowa.

3 sierpnia 1914 r. przydzielony do I plut. 1 komp. kadrowej, w jego składzie 6 sierpnia wyruszył na front. Później służył w 4 komp. III baonu 1 pp LP i oddziale telefonicznym tego pułku ps. „Puhacz”. W marcu 1915 r. leczył się w szpitalu w Tarnowie.

1) W bitwie pod Kozinkiem, dnia 19 maja 1915 r. szereg. ALMSTAEDT Hugon. wysłany z centrali telefonicznej III/1 p.p.Leg. do nawiązania łączności telefonicznej z 2-gą kompanją III/1 p.p.Leg., wywiązał się z zadania swego znakomicie. Pod ogniem piechoty ciężkich karab. masz. z narażeniem życia, mimo otrzymania postrzału w nogę i zabicia towarzysza, szereg. ALMSTAEDT przeprowadza kabel do miejsca przeznaczenia, dzięki czemu po nawiązaniu łączności z D-twem baonu, sytuacja kompanji znacznie się poprawiła.

2) W bitwie nad Styrem, szereg. ALMSTAEDT, w czasie największego ognia artylerji stale utrzymywał łączność z D-twem III/1 p.p.Leg. Z narażeniem żtcia naprawiał uszkodzony kabel. W czasie odwrotu 2-giej kompanji na Stochód, szereg. ALMSTAEDT wycofał się ostatni z okopów, zabierając z sobą aparat telefoniczny i kabel po drodze. W ostatniej chwili wysadził jeszcze wszystkie miny założone na przedpolu 2-giej komp., gdzie znajdował się nieprzyjaciel [z wniosku płk. Wacława Scaevoli-Wieczorkiewicza na order Virtuti Militari].

Wiosną 1916 r. przebywał w kadrze Komendy Grupy LP w Kozienicach. W maju w składzie komp. marszowej powrócił na front. Uzyskał stopień sierż.

Po kryzysie przysięgowym w Legionach w lipcu 1917 r. internowany przez Niemców w Szczypiornie, a potem w Łomży.

Zwolniony, w maju 1918 r. powrócił do Sosnowca.

Pracował w biurze opieki nad robotnikami przy Powiatowej Radzie Opiekuńczej w Sosnowcu, a od lipca w Inspektoracie Szkolnym w tym mieście.

Jednocześnie podjął działalność w Polskiej Organizacji Wojskowej (zastępca komendanta okręgu). Należał także do PPS. Jesienią 1918 r. był członkiem „Straży Gospodarczej”, mającej zapobiec wywozowi przez Niemców zapasów z Sosnowca na Śląsk.

Brał udział w rozbrajaniu Niemców w Sosnowcu (11 listopada). Od 3 stycznia 1919 r. dowodził tamtejszą komp. Milicji Ludowej. Następnie dowódca komp. w Częstochowie i zastępca komendanta obwodu w Radomsku. Po likwidacji milicji od lipca 1919 r. ponownie pracował w Inspektoracie Szkolnym w Sosnowcu. Z dniem 29 listopada 1930 r. mianowany ppor. rez. piech.

Po demobilizacji pracował jako urzędnik samorządowy. Był m.in. kierownikiem działu personalnego Powszechnej Kasy Chorych i od stycznia 1929 r. ławnikiem-decernentem magistratu m. Sosnowca.

W 1928 r. wystąpił z PPS i związał się z BBWR. Był jego współzałożycielem w powiecie będzińskim. Wiceprezes i prezes Rady Grodzkiej BBWR w Sosnowcu oraz członek zarządu Rady Powiatowej. W 1937 r. był współzałożycielem Obozu Zjednoczenia Narodowego.

15 lutego 1931 r. wyznaczony na stanowisko zastępcy kierownika Tymczasowego Zarządu m. Sosnowca. W 1938 r. został sekretarzem Inspektoratu Szkolnego w Sosnowcu, zaś w 1939 r. objął funkcję wiceprezydenta tego miasta.

Brał udział w działalność kombatanckiej. Należał do Związku Legionistów Polskich (Koło 1 pp LP), był członkiem zarządu okręgu Związku Oficerów Rezerwy, zarządu okręgu i oddziału Związku Rezerwistów (prezes w powiecie będzińskim), należał także do Związku Strzeleckiego (członek-założyciel). Zastępca przewodniczącego Miejskiego Komitetu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, zastępca przewodniczącego Miejskiego Komitetu Niesienia Pomocy Bezrobotnym, członek Rady Nadzorczej Komietu Społecznego Rozwoju Kieleckiego.

Jego staraniem w 1934 r. wybudowano stadion Miejskiego Komitetu WF i PW, był współzałożycielem Towarzystwa Domu Społecznego Pracy dla Państwa w Sosnowcu.

W sierpniu 1939 r. zmobilizowany do Wojska Polskiego. Służył w oddziale nadwyżek 73 pp (Ośrodek Zapasowy 23 DP). Po 17 września przekroczył granicę węgierską. Brał udział w działalności konspiracyjnej na terenie Węgier.

Po wojnie powrócił do kraju i zamieszkał we Wrocławiu; pracował jako urzędnik.

Zmarł 15 kwietnia 1958 r. we Wrocławiu i tam został pochowany.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Walecznych.

Żonaty (od 1919) z Anną Swobodą, miał córkę Zofię zamężną Bartczak.

Źródła

CAW, VM 72–6493; J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914–1918 t. 1, Kraków – Warszawa – Zalesie Górne 2017; W.K. Cygan, Żołnierze Niepodległości 1863–1938 Słownik biograficzny t. 1, Mińsk Mazowiecki – Warszawa – Kraków 2011; G. Łukomski, w: Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945 t. II (1914–1921) cz. 2, Koszalin 1993; J.M. Majchrowski, Pierwsza Kompania Kadrowa. Portret oddziału, Kraków 2014; „Monitor Polski” nr 296/1931; Rocznik oficerski rezerw 1934.