Irena Baranowska

Urodziła się 16 czerwca 1897 r. w Berezówce na Podolu. Córka Bronisława i Heleny z Witkowskich.

W roku 1918 jej rodzinny region znalazł się pod kontrolą Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej. Oddziały ZRL jeszcze w listopadzie 1918 r. walczyły z Polakami, między innymi o Lwów i Przemyśl.

W marcu 1919 r. podjęła służbę w Polskiej Organizacji Wojskowej pod pseudonimem „Akszak” (od polskiego herbu szlacheckiego pochodzenia tatarskiego). Jesienią awansowała na adiutanta Okręgu Winnickiego POW. Powierzenie jej tak znaczącej funkcji świadczy o jej zdolnościach i zaufaniu przełożonych. Irena współorganizowała w Winnicy Oddział Żeński POW, co w tamtejszych warunkach było szczególnie niebezpiecznym zadaniem. We wniosku o odznaczenie jej Krzyżem Walecznych napisano:

W wykonaniu rozkazów była staranną i sumienną, również odznaczała się wielką odwagą. Najwięcej pracy położyła dla Organizacji w okresie pobytu Ukraińców, gdy wszyscy niemal członkowie P.O.W. byli zdekonspirowani i nie mieli swobody ruchów, albo zgoła musieli opuścić Winnicę. Ob. Baranowska kilkakrotnie przechodzi front bolszewicki i składa meldunki w Nacz. Dow. W.P. We wrześniu 1919 r. zostaje wysłana przez kmdt Ob. Wilka z Kamieńca do Winnicy i Kijowa. Dwa razy przechodzi front, lecz ostatecznie zostaje aresztowana przez 2 korpus galicyjski pod zarzutem szpiegostwa. Agenci galicyjscy w celu wydobycia z niej zeznań biją ją i męczą, lecz ona mężnie dochowuje tajemnic Organizacji. Udaje się jej zbiec z więzienia, poczem znowu rozpoczyna przerwaną pracę i pracuje do zajęcia Winnicy przez Wojska Polskie.

Wymieniony we wniosku „2 korpus galicyjski” to 2 Korpus Ukraińskiej Armii Halickiej płk. Myrona Tarnawskiego (1869–1938).

W październiku 1919 r. wyjechała do Polski.

W niepodległej Polsce mieszkała w Przewałach na Wołyniu.

Zmarła 3 września 1974 r.