Bojownikom niepodległości

Jakub Juszczyk

(1894–1945)

Jakub JuszczykUrodził się 24 lipca 1894 r. w Żegocinie pow. Bochnia. Syn Jana, rolnika, i Katarzyny z Bobowskich.

Uczył się w szkole powszechnej. Od dziecka interesował się rzeźbiarstwem. Kształcił się w zawodzie rzeźbiarza u Wojciecha Samka w Bochni. Od 1912 r. do wojny uczył się u rzeźbiarza Swoła w Mielcu, kształcąc się w miejscowej Szkole Przemysłowej Uzupełniającej.

Należał do Związku Strzeleckiego.

W czasie I wojny światowej od września 1914 r. w Legionach Polskich ps. „Fidiasz”. Służył w 10 komp. 2 pp LP. Podczas kampanii karpackiej został ciężko ranny. Po leczeniu szpitalnym przebywał na rekonwalescencji w Gleichenbergu w Styrii, zaś w maju 1915 r. w szpitalu rezerwowym nr 1 w Wiedniu, a później w Rabce. W lutym 1916 r. powrócił do służby. Przydzielony do baonu (potem komp.) uzupełniającego nr 1, był jego rysownikiem. W marcu 1917 r. wystawał na Wystawie Sztuki Legionowej w warszawskiej Zachęcie. Potem w 5 pp LP. Awansował do stopnia kpr.

Po kryzysie przysięgowym w Legionach z lipca 1917 r. skierowany do służby w Archiwum Wojennym LP w Krakowie. Jednocześnie studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, był uczniem Konstantego Laszczki i Jana Rembowskiego.

Po 1918 r. w Wojsku Polskim. Służył w 11 puł. 1 października 1919 r. mianowany ppor. kaw. Następnie awansował na por. kaw. 13 marca 1922 r. przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako por. rez. kaw. z 1 czerwca 1919 r.

Pracował w szkole artystyczno-rzeźbiarskiej w Klewaniu na Wołyniu. Po roku wyjechał na leczenie do sanatorium w Reichenhall w Bawarii. Po powrocie do kraju zamieszkał w Witaszycach w Wielkopolsce. Artysta rzeźbiarz. Wystawiał w Warszawie (1920, 1921), Krakowie (1924, 1925, 1934), Poznaniu (1929), Sosnowcu (1934) i Lublinie (1936). W 1925 r. uzyskał główną nagrodę w konkursie plastycznym zorganizowanym przez Polskiej Akademii Umiejętności za pracę Krzyk bojowy. W latach 1933–1938 mieszkał w Zamościu, gdzie m.in. wykonywał prace renowacyjne w tamtejszym ratuszu.

Twórca m.in. pomników Dzieci wrzesińskie we Wrześni (1927) i Leszka Białego w Marcinkowie Górnym (1927).

W sierpniu 1939 r. zmobilizowany do Wojska Polskiego.

Podczas II wojny światowej w czasie kampanii 1939 r. dostał się do niewoli niemieckiej, z której jesienią zbiegł i powrócił do Żegociny.

Zmarł 14 kwietnia 1945 r. w Żegocinie.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Walecznych.

Źródła

Juszczyk Jakub (1893–1945) rzeźbiarz, www.zamosciopedia.pl/index.php/je-jz/item/161-juszczyk-jakub-1893-1945-rzezbiarz [dostęp 3 VII 2021]; Lista strat Legionu Polskiego. Od 1 maja do 1 lipca 1915, Piotrków 1915; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; W. Milewska, M. Zientara, Sztuka Legionów Polskich i jej twórcy 1914–1918, Kraków 1999; „Monitor Polski” nr 63/1933; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934.