Bojownikom niepodległości

Jakubowski Zdzisław Jan

(1900–1920)

Jakubowski Zdzisław JanUrodził się 1 lutego 1900 r. w Tarnowie. Syn Józefa i Heleny z Puchalskich.

Ukończył szkołę powszechną, po czym kształcił się w gimnazjum w rodzinnym mieście.

W czasie I wojny światowej jako uczeń szóstej klasy w czerwcu 1916 r. wstąpił do Legionów Polskich. Służył w 3 pp LP. Ukończył kurs oficerski pułku w Zegrzu.

Po kryzysie przysięgowym pozostał w pułku. Chory, w końcu 1917 r. odszedł do szpitala. Następnie powrócił do Tarnowa i tam 11 marca 1918 r. uzyskał eksternistycznie maturę.

Powołany do armii austro-węgierskiej, 30 października został urlopowany celem podjęcia studiów. Przybył do Krakowa i brał udział w rozbrajaniu Austriaków, po czym wstąpił do Wojska Polskiego.

Przydzielony do oddziałów lotniczych na Rakowicach. Jako obserwator służył w esk. lotniczej, uczestnicząc w walkach z Ukraińcami w rejonie Lwowa. Na skutek wybuchu benzyny został ciężko poparzony. Po wyleczeniu się z ran w okresie od 24 marca do 9 czerwca 1919 r. był elewem Szkoły Podchorążych. Po jej ukończeniu mianowany z dniem 1 czerwca 1919 r. ppor. lotn. Przydzielony do Inspektoratu Wojsk Lotniczych. Ukończył francuską Szkołę Pilotów w Warszawie. W okresie maja-czerwca 1920 r. przebywał na kursie lotniczym w Poznaniu. Po jego ukończeniu przydzielony do 21 esk. niszczycielskiej. W jej składzie walczył z bolszewikami.

Żołnierz II Brygady Legionów Polskich i absolwent Szkoły Podchorążych w Warszawie, wykonywał w 21 Niszcz. Eskadrze Lotniczej loty nad nieprzyjacielem od 1 lipca 1920 r. do 23 sierpnia [!] 1920 r. W tak krótkim czasie dokonał wielu ważnych lotów. Pomimo niesprzyjających nieraz warunków atmosferycznych i defektu w aparacie, kilkakrotnie wracał z aparatem uszkodzonym przez nieprzyjaciela.

Dnia 15 VII 1920 r. w czasie lotu nad nieprzyjacielem z ppor. obs. Tuskiewiczem został zestrzelony w rejonie Targowicy nad Styrem. Pocisk rozbił motor, co groziło wybuchnięciem pożaru w powietrzu. Ponadto zostały uszkodzone stery, co czyniło nader trudnym opanowanie aparatu. Ppor. Jakubowski pomimo silnego zmęczenia po przeszło 3-godzinnym locie z nadzwyczajną przytomnością umysłu i z zimną krwią, zdecydował wylądować pomiędzy liniami. Bolszewicy natychmiast zarządzili pościg, wobec atakującej kawalerii nieprzyjacielskiej, zdołał jeszcze spalić aparat.

Dnia 23 VIII [!] 1920 r. z przyczyn nieznanych zmuszony był do wylądowania na terytorium bolszewickim pod wsią Krupy, gdzie do ostatniej chwili bronił się z rewolweru.

Poległ 27 lipca 1920 r. pod wsią Krupy koło Łucka. Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Pośmiertnie awansowany na por. pil. i odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl. oraz Medalem Niepodległości.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Źródła

Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa, Warszawa 1933; Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918–1920, Warszawa 1934; „Monitor Polski” nr 171/1933; J. Pawlak, Pamięci lotników polskich 1918–1945, Warszawa 1998; J. Zieliński, W. Wójcik, Lotnicy – Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari 1919–1920 t. I, Warszawa-Toruń 2005.