Bojownikom niepodległości

Jan Andruszko

(1896-po 1933)

Andruszko JanUrodził się 23 września 1896 r. w Słupnicy Ruskiej pow. Sambor. Syn Jana i Julii z Flagów.

Ukończył cztery klasy szkoły powszechnej. Pracował jako pomocnik wiertacza w kopalni nafty.

Przez rok należał do Związku Strzeleckiego w Drohobyczu.

W czasie I wojny światowej w sierpniu 1914 r. w składzie komp. borysławskiej wstąpił do Legionów Polskich. Służył w VI baonie I Brygady i 7 pp LP, uzyskując stopień kpr. Ranny w lewą rękę podczas walk na Wołyniu (20-31października 1915), leczył się w szpitalu w Rzeszowie. Od 1 stycznia 1916 r. przebywał w Domu Uzdrowieńców LP w Kamieńsku. Następnie powrócił do baonu.

Dnia 5. lipca 1916 r., gdy cały 7. pułk Legj. opuścił już okopy, cofając się, kpr. ANDRUSZKO Jan został w nich, zajętych już częściowo przez Moskali. Łącznie z por. ówczesnym ś.p. Wilkiem Wyrwińskim osłaniał odwroty plutonów – wstrzymując granatami ręcznemi coraz to świeżo przybywających Moskali, zajmujących okopy. Gdy szczęśliwie udało się mu wycofać – przyłączyć się do ś.p. por. Lisa-Kuli i brał udział w kontratakach, czynionych przez tego ostatniego. Jednym z niewielu z plut. wówczas był, którzy wynieśli rynsztunek w całości. W poprzednim dniu (walka pod Kostunówką [Kościuchnówką]) pełnił służbę ordynansa bojowego przy pułku, roznosząc rozkazy wśród ognia huraganowego [z wniosku płk. Tadeusza Piskora na order Virtuti Militari].

Po likwidacji pułku w końcu września 1916 r. przydzielony z baonem do 1 pp LP (II baon).

Po kryzysie przysięgowym w Legionach od września 1917 r. w armii austro-węgierskiej. Służył w 33 pp.

Po wojnie z bolszewikami w stopniu plut. w rezerwie.

W niepodległej Polsce mieszkał w Borysławiu. Pracował jako kontroler Kasy Chorych.

Należał do Związku Legionistów Polskich (członek sądu koleżeńskiego).

Zmarł po 1933 r.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl. i Krzyżem Niepodległości.

Żonaty z Julią Tymczyszyn, miał synów Eugeniusza (ur. 1921) i Józefa (ur. 1924) oraz córkę Janinę (ur. 1929).

Źródła

CAW, I.482.72-6494; Borysław w walce o Niepodległość 1912-1932, Borysław 1932; J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków-Warszawa-Zalesie Górne 2017; W.K. Cygan, Żołnierze Niepodległości 1863-1938. Słownik biograficzny t. 1, Mińsk Mazowiecki-Warszawa-Kraków 2011; „Monitor Polski” 1931, nr 218; V Lista strat Legionów Polskich, Piotrków 1916.