Bojownikom niepodległości

Jan Antoni Filipowicz

(1889–1955)

Urodził się 15 listopada 1889 r. w Mikulińcach. Syn Antoniego i Justyny z Derpowskich. Brat Juliana (zob.), Pawła Piotra (zob.) i Tadeusza Justyna (zob.).

W latach 1908–1912 pracował jako urzędnik w Banku Krajowym we Lwowie.

Równolegle studiował na Wydz. Prawa Uniwersytetu Lwowskiego.

W latach 1911–1912 członek Polskich Drużyn Strzeleckich.

W czasie I wojny światowej w armii austro-węgierskiej. W stopniu pchor., a później  jako oficer (awansował do stopnia por. art.) służył kolejno w 32 i 31 pap oraz 130 pac. Walczył na froncie rosyjskim i włoskim oraz ponownie rosyjskim. W 1917 r. został wyreklamowany z armii przez starostwo w Buczaczu.

Podjął pracę w Krajowej Komisji Zasiłków w Namiestnictwie we Lwowie.

Od 1 listopada 1918 r. w stopniu por. brał udział w obronie Lwowa przeciwko Ukraińcom ps. „Pobóg”. Był I oficerem 2 baterii. Po wyparciu przeciwnika z miasta wszedł w skład V Bart. Służył w 5 pap. Dowodził 6 baterią. Brał udział w walkach z Ukraińcami i bolszewikami. Wyróżnił się pod Deraźnią (23 lutego 1920).

Zweryfikowany jako mjr art. z 1 czerwca 1919 r., był dowódcą II dyonu 5 pap (1923), a następnie kwatermistrzem tego pułku (1924). Równolegle studiował prawo i w 1927 r. uzyskał magisterium. Awansowany 15 sierpnia 1924 r. na ppłk. art., w 1928 r. pełnił służbę w Centrum Wyszkolenia Artylerii, a w latach 1929–1934 r. dowodził 3 dak. Później (od 28 kwietnia 1934) komendant Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Awansowany 19 marca 1937 r. na płk. art., od 19 grudnia1938 do końca sierpnia 1939 r. dowodził 6 pac.

Podczas kampanii 1939 r. dowódca artylerii dywizyjnej 39 DP rez. Brał udział w walkach z Niemcami na Lubelszczyźnie. Ranny 25 września w Krasnobrodzie, leczył się w szpitalu w Zamościu i Krakowie. 28 grudnia wywieziony przez Niemców do obozu jenieckiego. Przebywał kolejno w oflagach VII C w Laufen, XI B w Braunschweigu, II C w Woldenbergu i II A w Prenzlau. 30 kwietnia 1945 r. uwolniony przez oddziały alianckie.

Wyznaczony na dowódcę łącznikowego obwodu dywizyjnego przy brytyjskiej 5 DP, podlegało mu ok. 150  000 polskich wysiedleńców i b. jeńców. 18 kwietnia 1946 r. powrócił do kraju.

Zamieszkał w Świdnicy. Pracował jako kierownik referatu socjalnego w Zjednoczeniu Przemysłu Cukrowniczego Okręgu Dolnośląskiego.

Zmarł 28 stycznia 1955 r. w Świdnicy.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości, orderem Polonia Restituta 4 kl., Krzyżem Walecznych, złotym Krzyżem Zasługi.

Źródła

H. Bagiński, U podstaw organizacji Wojska Polskiego 1908–1914, Warszawa 1935; E. Basałygo, Płk Jan Antoni Filipowicz: wspomnienia, www.jbc.jelenia-gora.pl (dostęp 9 X 2015); L. Głowacki, Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939, Lublin 1986; J. Łukasiak, Wołyńska Szkoła Podchorążych Rezerwy Artylerii im. Marcina Kątskiego, Pruszków 2000; „Monitor Polski” nr 12/1932, 23/1934; Obrona Lwowa 1–22 listopada 1918 t. 3, Lwów 1939; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006; P. Zarzycki, 5 Lwowski Pułk Artylerii Lekkiej, Pruszków 1996; P. Zarzycki, 6 Pułk Artylerii Ciężkiej „Obrońców Lwowa”, Pruszków 1997.