Jan Gończ

Urodził się 16 kwietnia 1895 r. w Kościerzynie. Syn Marcina i Anny z Omerników (?).

Do 1909 r. ukończył siedem klas szkoły powszechnej.

W latach 1909-1915 r. pracował jako pisarz u adwokata.

W czasie I wojny światowej od 1915 r. w armii niemieckiej. W stopniu szer. służył w 6 pp. Walczył przede wszystkim na froncie rosyjskim. Pod koniec wojny zdezerterował, po czym powrócił na Pomorze.

Tam należał do konspiracyjnego Stow. Młodzieży Polskiej oraz do Straży Ludowej, a w końcu do tajnej Organizacji Wojskowej Pomorza.

Uczestnik powstania wielkopolskiego. Od stycznia 1920 r. w WP. Służył w 66 pp. Brał udział w walkach z bolszewikami m.in. w bitwie warszawskiej. Po zakończeniu wojny przeniesiony do rezerwy.

Był jednym z organizatorów polskich struktur administracji państwowej w Kościerzynie, po czym w latach 1920-1923 pracował jako pisarz w Urzędzie Miasta w Kościerzynie. Od 1924 r. zatrudniony w biurze skarg w Kościerzynie. Był też prywatnym obrońcą.

Członek Polskiego Zw. Zachodniego, Zw. Tow. Powstańców i Wojaków i Stronnictwa Narodowego.

Przeszedł przeszkolenie w zakresie dywersji pozafrontowej.

Podczas II wojny światowej od września 1939 r. brał udział w działalności konspiracyjnej. Zorganizował grupę, działającą w rejonie Kościerzyny i Śliwic, a następnie w lasach mirachowskich. Jesienią 1940 r. przyłączył ją do Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Kaszubski”, stając się bliskim współpracownikiem jej przywódcy por. rez. Józefa Dambka. W utworzonej na początku lipca 1941 r. Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski” sprawował funkcję jej kronikarza i archiwisty. W trakcie zajmowania Pomorza przez Armię Czerwoną 12 marca 1945 r. aresztowany przez NKWD w Czarlinie. Przewieziony do Grudziądza, a potem do Ciechanowa. Wywieziony w głąb Rosji, 23 kwietnia został osadzony w obozie nr 508 w Baszkirskiej SSR.

Zmarł 14 lipca 1945 r. w obozie. Pochowany na cmentarzu specjalnym w mieście Biełoreck.

Odznaczony Medalem Niepodległości.

Żonaty z Anielą N., miał syna Romana (ur. 1934) i córkę Urszulę (ur. 1937) zamężną Suchomską, nauczycielkę.

Jego pamięci poświęcono tablicę w muzeum w Starostwie Powiatowym w Kościerzynie.