Bojownikom niepodległości

Jan Jasny

(1881–1955)

Urodził się 21 lutego 1881 r. w Dziećmarowach pow. Głubczyce. Syn Karola, murarza, i Otylii z Leisznerów.

Ukończył szkołę ludową.

Pracował w różnych firmach budowlanych, a następnie jako górnik-murarz w kopalni „Ferdynand” w Katowicach.

Należał do niemieckich klasowych związków zawodowych. Od czerwca 1905 r. należał do PPS Zaboru Pruskiego. W grudniu 1913 r. przeszedł do utworzonego w Katowicach Centralnego Związku Zawodowego Polskiego.

W czasie I wojny światowej w 1914 r. zmobilizowany do armii niemieckiej, służył w niej do 1916 r.

Uczestnik I (sierpień 1919) i II (sierpień 1920) powstania śląskiego. Następnie z ramienia PPS prowadził działalność organizacyjną i agitacyjną w akcji plebiscytowej. W czasie III powstania śląskiego (od 3 maja 1921 r.) sprawował funkcję sanitariusza.

W niepodległej Polsce mieszkał w Katowicach. Pracował jako górnik w tamtejszej kopalni „Ferdynand” aż do jej zamknięcia w 1932 r. W latach 20. stal na czele oddziału Centralnego Związku Górników w swojej kopalni. Od 1920 r. niemal bez przerwy wchodził w skład Rady Załogowej, w której pełnił funkcję jej sekretarza, a od 1929 r. przewodniczącego. Od 1928 r. wchodził w skład władz okręgowych Centralnego Związku Górników na Górnym Śląsku. Wybierano go też st. brackim i ławnikiem Sądu Pracy w Katowicach.

Z listy PPS w 1926 i 1930 r. wchodził w skład Rady Miejskiej w Katowicach.

Po zamknięciu kopalni „Ferdynand” pracował w kopalni „Mysłowice”. W 1937 r. przeszedł na rentę inwalidzką.

W latach 30. był czołowym działaczem socjalistycznym. W 1933 i 1934 r. wybierany na członka Górnośląskiego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS, w następnych latach wchodził w skład sądu partyjnego lub komisji rewizyjnej tego OKR. W marcu 1939 r. ponownie wybrany do OKR.

Po przejściu na rentę zajmował się sprawami Centralnego Związku Inwalidów Wojennych i Pracy.

Podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu pracował w fabryce urządzeń mechanicznych „Elewator”. W działalności konspiracyjnej nie brał udziału.

Od 1945 r. należał do czołowych działaczy PPS w Katowicach. Był współorganizatorem dzielnicy PPS Katowice-Wschód i przewodniczącym koła w Katowicach-Bogucicach. Po wchłonięciu PPS przez PPR od grudnia 1948 r. w PZPR. Do 1950 r. był członkiem Egzekutywy Komitetu Dzielnicowego PZPR Katowice-Wschód. Wobec ciężkiej choroby w 1950 r. przeszedł na emeryturę, wycofując się też z życia politycznego.

Należał do ZBoWiD.

Zmarł 9 września 1955 r. w Katowicach.

Odznaczony Medalem Niepodległości.

Źródła

„Monitor Polski” nr 177/1938; J. Walczak, w: Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego t. 2, Warszawa 1987.