Bojownikom niepodległości

Jan Kazimierz Gołąb

(1889–1947)

gołąb jan kazimierzUrodził się 26 marca 1889 r. w Myślenicach. Syn Michała, sędziego, oraz Walerii z Ritterów.

Uczęszczał do gimnazjum w Tarnowie, należał równocześnie do tajnych kółek studenckich. Za udział w obchodach 1 maja w 1907 r. został relegowany ze szkoły. Maturę uzyskał w Bochni (15 czerwca 1908 r.). Następnie podjął studia na Wydz. Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przez rok (1912-1913) kształcił się na uniwersytecie w Grazu, po czym powrócił na Uniwersytet Jagielloński. Jako student był działaczem Zw. Młodzieży Socjalistycznej „Spójnia”.

Od 1909 r. członek Zw. Walki Czynnej, a od 1912 r. i Zw. Strzeleckiego.

W czasie I wojny światowej od sierpnia 1914 r. w oddziale J. Piłsudskiego ps. „Tomasz”. Początkowo służył w II baonie, w połowie miesiąca został dowódcą patrolu sanitarnego 4 komp. V baonu, zaś w końcu września – 3 komp. tego baonu. Ranny 14 grudnia w czasie walk na Podhalu. Po utworzeniu I Brygady 20 grudnia objął funkcję lekarza II baonu 1 pp LP.  Po rozwiązaniu tego baonu (w lutym 1915 r.) jako sierż. pozostawał w sztabie sanitarnym brygady. Od lutego był zastępcą lekarza, a od 18 marca lekarzem V baonu. Mianowany ppor. san. (lista uzupełniająca). 13 stycznia 1916 r. został lekarzem II dyonu 1 puł LP. Przeszedł cały szlak bojowy brygady.

Po kryzysie przysięgowym we wrześniu 1917 r. wcielony do armii austro-węgierskiej. W latach 1917-1918 kontynuował studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Od listopada 1918 r. w WP. 10 grudnia przydzielony do szpitala nr 3 w Lublinie, 21 grudnia mianowany lekarzem 35 pp. 18 marca 1919 r. przeniesiony z Lublina do szpitala załogi w Krakowie, służył w pracowniach bakteriologicznych i oddziałach chirurgicznych. 18 lipca 1919 r. uzyskał absolutorium. 14 lutego 1920 r. mianowany por. plek., 9 listopada awansował na kpt. plek. (z dniem 1 kwietnia). Dyplom lekarski uzyskał 10 maja 1921 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim. 30 października 1922 r. zwolniony z komp. zapasowej sanitarnej nr 5 do rezerwy, został pozostawiony w służbie czynnej. 30 kwietnia 1923 r. przeniesiony ostatecznie do rezerwy. Zweryfikowany jako kpt. rez. lek. z 1 czerwca 1919 r.

Po opuszczeniu szeregów WP podjął pracę w szpitalu św. Łazarza dla dzieci w Krakowie, początkowo jako sekundariusz oddziału, a od 1 października 1930 r. jako ordynator. Stanowisko to piastował aż do śmierci. Będąc sekundariuszem założył i zorganizował pracownię analityczną w budynku Kasy Chorych (kierował nią do chwili objęcia ordynatury).

Był współzałożycielem Zw. Lekarsko-Społecznego (1924 r.) oraz Zw. Lekarzy Kas Chorych (1927 r.). Pełnił funkcje kierownicze na wszystkich szczeblach organizacyjnych (koło Kraków, okręg krakowski, centrala), od 1934 r. był przewodniczącym koła krakowskiego, zastępcą przewodniczącego okręgu i centrali. Od 1933 r. członek zarządu Izby Lekarskiej.

W czasie II wojny światowej był zaangażowany w działalność konspiracyjną w szeregach AK.

Bezpośrednio po wojnie objął stanowisko prezesa Izby Lekarskiej w Krakowie, którą odbudował.

Zmarł 18 kwietnia 1947 r. w Krakowie.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości, trzykrotnie Krzyżem Walecznych oraz złotym Krzyżem Zasługi.

Żonaty (od 30 IV 1921) z Bolesławą Wajsberg.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 296/1931
Źródła

J. Spoczyńska, w: Polski Słownik Biograficzny t. VIII z 1959; W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny t. 2, Warszawa 2006; P. Hubiak, Belina i jego ułani, Kraków 2003; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; T. Kasprzycki, Kartki z dziennika oficera I Brygady, Warszawa 1934; Materiały do historii I Brygady, „Żołnierz Legionów i POW” nr 3-4/1939; „Monitor Polski” nr 296/1931; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934; S.F. Składkowski, Moja służba w Brygadzie. Pamiętnik polowy, Warszawa 1990; R. Starzyński, Cztery lata w służbie Komendanta. Przeżycia wojenne 1914-1918, Warszawa 1937.