Bojownikom niepodległości

Jan Lippert

(1877-1951)

Urodził się 3 marca 1877 r. w Klonie pow. Szczytno. Syn Wilhelma, stolarza, i Ewy z Sadłowskich.

Ukończył szkołę powszechną, po czym pracował jako stolarz.

W latach 1895-1898 i 1905-1911 mieszkał w Westfalii. Pracował jako górnik w kopalniach w Essen, w Horst Emseher, a następnie w Buer koło Gelsenkirchen.

Działał w Zw. Górników Zjednoczenia Zawodowego Polskiego – był skarbnikiem, sekretarzem oraz przewodniczącym. Za organizowanie strajków został usunięty z kopalni.

Członek Narodowego Stronnictwa Robotników, z jego ramienia przewodniczył grupie polskich radnych w Buer. Działał na rzecz krzewienia polskości wśród Mazurów. Współpracował z Mazurską Partią Ludową w Szczytnie.

W czasie I wojny światowej zmobilizowany do armii niemieckiej, walczył na froncie zachodnim. Ranny w 1917 r., jako inwalida zwolniony z szeregów armii.

Pracował w kopalni. W 1918 r. jako reprezentant Zw. Górników Zjednoczenia Zawodowego Polskiego był członkiem Rady Robotniczej w Dortmundzie.

W czerwcu 1919 r. powrócił na Mazury. Współpracował z polskim wywiadem, uczestniczył w akcji propagandowej na rzecz przyłączenia Mazur do Polski. Współpracował z pismem „Mazur”. W 1920 r. aresztowany przez Niemców pod zarzutem zdrady stanu, sądzony, z braku dowodów został uniewinniony. W listopadzie zmuszony do opuszczenia obszaru plebiscytowego, zamieszkał w Toruniu.

Pracował w Zw. Zawodowym Robotników Rolnych i Leśnych Zjednoczenia Zawodowego Polskiego. Działał w Narodowym Stronnictwie Robotników. Następnie członek Narodowej Partii Robotniczej – był m.in. członkiem Zarządu Wojewódzkiego i Rady Naczelnej. Z ramienia tej partii był radnym m. Torunia oraz przez kilka lat sędzią pokoju. Potem pracował jako dyrektor Kasy Chorych w Nowym Mieście Lubawskim (1924-1930). Należał tam do Ochotniczej Straży Pożarnej. Następnie mieszkał w Lubawie, gdzie pracował jako urzędnik w biurze adwokackim. Później utrzymywał się z zasiłku dla bezrobotnych i renty przyznanej za pracę w Zagłębiu Ruhry (1930-1939).

Podczas II wojny światowej aresztowany przez Niemców. Deportowany do pracy w gospodarstwie rolnym koło Iławy, a następnie skierowany jako stolarz do budowy fabryki amunicji w Łęgnowie koło Bydgoszczy (1939-1940). Dzięki staraniom rodziny został uwolniony. Zamieszkał w Biłgoraju, gdzie pracował jako stolarz.

Po powrocie na Mazury w 1946 r. powrócił na Mazury i pracował w Ubezpieczalni Społecznej w Szczytnie.

Od 1946 r. członek Stronnictwa Ludowego, był przewodniczącym Powiatowej Rady Narodowej w Szczytnie. Bronił ludność przed szabrem i bandytyzmem. W listopadzie 1948 r. z Gustawem Leydingiem i Romanem Bołtaczem oskarżony przez władze komunistyczne o wysyłanie rodzin mazurskich do Niemiec i aresztowany. Po siedmiu miesiącach zwolniony; jego sprawę umozono.

Zmarł 20 lipca 1951 r. w Szczytnie i został pochowany na tamtejszym cmentarzu ewangelickim.

Odznaczony Medalem Niepodległości.

Żonaty (od 1901 r.) z Marią Bogumił, miał z nią dziesięcioro dzieci m.in. synów Wilhelma i Augustyna.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 64/1937
Źródła

J. Jasiński, w: Polski Słownik Biograficzny t. XVII/1972; „Monitor Polski” nr 64/1937; T. Oracki, Działacze Warmii i Mazur odznaczeni Krzyżem i Medalem Niepodległości (1932-1938), „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” nr 2/2011.