Bojownikom niepodległości

Jerzy Wincenty Babecki

(1890-1980)

Jerzy Wincenty BabeckiUrodził się 18 kwietnia 1890 r. w Kluszewie-Szajcu pow. Ciechanów. Syn Antoniego i Józefy z Krośnickich.

Ukończył gimnazjum filologiczne w Płocku (1909 r.). Uczestnik strajku szkolnego (1905 r.). Po uzyskaniu matury studiował medycynę w Paryżu. Ukończył tam dziewięć semestrów.

Należał do Związku Strzeleckiego w Paryżu.

W czasie I wojny światowej w Legionach Polskich ps. „Badecki”. Od 1 września 1915 r. był lekarzem II baonu 6 pp LP. Przeszedł całą kampanię wojenną pułku, awansując 16 kwietnia 1916 r. na chor., a 1 grudnia na ppor. san. Funkcję lekarza II  baonu sprawował do 15 czerwca 1917 r., po czym został lekarzem Szpitala Ujazdowskiego w Warszawie.

W r. 1915 z armji francuskiej przedziera się przez Szwajcarję do Legjonów, gdzie zaczyna służbę jako szeregowiec medyk. Cały czas od jesieni 1915 r. pełni funkcję lekarza II. Baonu 6 pp. ku zupełnemu zadowoleniu przełożonych i z całym oddaniem się niesieniu pomocy rannym i chorym żołnierzom. W bitwie pod Polską Górą 5.7 1916 w gradzie kul niesie wybitną pomocrannym żołnierzom i oficerom – dając przykład wielkiego męstwa i poświęcenia. Podczas kontrataku II baonu, gdy ten zostaje odbity i na placu boju zostają ranni on spieszy z narażeniem życia z patrolem sanitarnym i zbiera pozostałych, opatruje ich tak, że dużo żołnierzy 6 pp. jemu zawdzięcza ocalenie od niewoli i wróceniu w krótkim czasie do szeregów [z wnosku na order Virtuti Militari, podpisanego przez Józefa Gigla].

20 listopada 1917 r. uzyskał dyplom lekarski na Uniwersytecie Jagiellońskim..

Od 20 listopada 1917 r. lekarz I baonu 3 pp LP, a od 20 stycznia 1918 r. lekarz formacji marszowych w Dowództwie Uzupełnień Polskiego Korpusu Posiłkowego. Po przejściu II Brygady przez front pod Rarańczą (15/16 lutego) został internowany przez Austriaków w Bustyahaza, w m. Dulfalva i Talaborfalva na Węgrzech. Uwolniony, wyjechał na teren Królestwa Polskiego i wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej.

Awansowany 8 listopada na por. lek. (z dniem 12 października), równocześnie otrzymał nominację na lekarza 3 pp PSZ (potem: 9 pp leg). Razem z pułkiem przeszedł całą kampanię wojenną z lat 1919-1920. Przejściowo był także starszym ordynatorem oddziału chirurgicznego szpitala polowego nr 602. 24 września 1920 r. awansował na kpt. lek. ze starszeństwem z 1 kwietnia.

W 1921 r. ukończył trzymiesięczny kurs wyszkolenia dla lekarzy wojskowych przy Szpitalu Ujazdowskim i Szkole Podchorążych w Warszawie. W okresie 15 stycznia-15 lipca 1922 zajmował stanowisko szefa sanitarnego 3 DP Leg. Zweryfikowany jako mjr lek. z 1 czerwca 1919, pełnił obowiązki kierownika Rejonu Sanitarnego Równe (15 lipca-5 września 1922). Następnie ponownie naczelny lekarz 9 pp leg. W okresie od 1 października 1923 do 8 lutego 1925 pozostawał w stanie nieczynnym: wyjechał wówczas na studia higieniczne w uniwersytecie w Baltimore (USA). Po powrocie do kraju został pracownikiem higieny w Wojskowym Instytucie Sanitarnym (8 lutego-10 kwietnia 1925), zaś do 20 stycznia 1928 r. kierownikiem działu szczepionek w Oficerskiej Szkole Sanitarnej. Następnie kierownik referatu higieny w Departamencie Sanitarnym MSWojsk. Należał do delegatów w komisji wojskowych lekarzy w Strasburgu, Metzu i Berlinie. 1 stycznia 1929 r. awansował na ppłk. lek. W latach 1931-1934 służył w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego. Zajmował wówczas stanowisko kierownika naukowego pracowni higieny wojskowej. Przeniesiony w stan nieczynny wyjechał do Liberii, gdzie w latach 1934-1935 był doradcą lekarskim prezydenta tego kraju. Zbadał warunki zdrowotne Liberii i opracował plan organizacji służby zdrowia. Po powrocie do kraju powołany do służby czynnej, z dniem 1 stycznia 1935 r. awansował na płk. lek. Od 1937 r. ponownie w stanie nieczynnym.

Mieszkał w Warszawie. Był skarbnikiem Polskiego Towarzystwa Zwalczania Gośćca.

Po kampanii 1939 r. przedostał się do Francji. 12 listopada mianowany szefem sanitarnym w Zarządzie Głównym PCK. Po upadku Francji ewakuowany do Wlk. Brytanii. Tam zajmował stanowisko szefa służby zdrowia 1 Brygady Strzelców 1 Korpusu Polskiego. Wiosną 1943 r. czasowo przydzielony do Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej. Od 15 kwietnia 1943 r. referent służby zdrowia w Oddziale IV sztabu 1 Korpusu Pancerno-Motorowego. Po wojnie powrócił do kraju.

W 1956 r. był profesorem nadzwyczajnym Akademii Medycznej w Warszawie. Autor licznych publikacji fachowych.

Zmarł 21 lutego 1980 r. w Warszawie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Wojskowym na Powązkach kwat. B-39.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, dwukrotnie złotym Krzyżem Zasługi, francuską Legią Honorową 4 kl.

Żonaty z Leokadią N., miał z nią syna Jerzego (3 VI 1919-3 V 1933). Po jej śmierci ożenił się z Jadwigą Piątkowską i miał syna Adama (7 II 1927-13 X 1963), żołnierza AK, uczestnika powstania warszawskiego, oraz córkę (ur. 1934).

Źródła

CAW, akta personalne 2375, 11963, I.120.1.425; I.482.77-7323; J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; Corpus Studiosorum Univesitatis Iagellonicae 1850-1918 t. III, Kraków 1999; W.K. Cygan, Żołnierze Niepodległości 1863-1938. Słownik biograficzny t. 2, Mińsk Mazowiecki-Warszawa-Kraków 2011; M. Dutkiewicz, Służba zdrowia Legionów Polskich w latach 1914-1917, Piotrków 2009; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; „Monitor Polski” 1932, nr 12; Polski Almanach Medyczny na rok 1956, Warszawa 1957; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; Rok bojów na Polesiu 1915-1916, Warszawa 1917; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006; L. Zembrzuski, Złota Księga Korpusu Sanitarnego Polskiego 1797-1918, Warszawa 1927.