Józef Beck

Urodził się 4 października 1894 r. w Warszawie. Syn Józefa Alojzego (zob.) oraz Bronisławy z Łuczkowskich.

Początkowo kształcił się w domu rodzinnym w Limanowej, a następnie w I Wyższej Szkole Realnej w Krakowie, w której w 1912 r. uzyskał maturę. Później podjął studia na Wydz. Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej. W 1913 r. przeniósł się do Akademii Eksportowej w Wiedniu.

W czasie I wojny światowej 31 sierpnia 1914 r. jako szer. wstąpił do Legionów Polskich. Przydzielony do artylerii, 4 października otrzymał stopień celowniczego. Służył w I plut. 1 baterii I dyonu, uczestniczył w działaniach w Karpatach. Awansowany na kpr. (styczeń 1915 r.), został przeniesiony do I plut. 3 baterii. Wobec słabego zdrowia 21 marca odesłano go do kadry artylerii. 9 października 1915 r. mianowany chor. art., był oficerem baterii dział 37 mm. Następnie służył w 2 baterii. 1 maja 1916 r. awansował na ppor. art. Wyróżnił się podczas bitwy pod Kościuchnówką (4-6 lipca 1916), w czasie której został kontuzjowany. W okresie od 2 do 16 stycznia 1917 r. przebywał na kursie w Szkole Strzeleckiej Artylerii w Rembertowie.

W następstwie kryzysu przysięgowego we wrześniu 1917 r. zwolniony z Legionów i wcielony do armii austro-węgierskiej. W okresie październik-grudzień 1917 r. przebywał na kursie w szkole oficerów rezerwy artylerii w Pozsony (Bratysławie), po czym przydzielono go do dowództwa w Sopron.

Urlopowany dla kontynuowania studiów na Politechnice Lwowskiej, nawiązał kontakt z POW. Jako „Halicki” został wysłany do III KP na Ukrainę. Później wyjeżdżał do Kijowa, Moskwy i Orła. Przez kilkanaście dni dowodził formowanym w Orle pułkiem polskim. Po zajęciu tego miasta przez bolszewików w czerwcu 1918 r. powrócił do Kijowa, następnie przebywał w Odessie i Płoskirowie.

Przedostawszy się do Lublina, z rozkazu płk. E. Rydza-Śmigłego sformował w listopadzie 1918 r. baterię konną, na czele której do lutego 1919 r. uczestniczył w walkach z Ukraińcami. 17 grudnia 1918 r. mianowany por. art. Następnie był członkiem misji wojskowej negocjonującej przepuszczenie przez Besarabię 4 DP gen. L. Żeligowskiego. W okresie od 16 czerwca do 30 listopada 1919 r. uczestniczył w wojennym kursie Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie. W 1920 r. sprawował funkcję szefa wydz. w Oddziale II Sztabu Generalnego. Po wojnie w 1921 r. był wojskowym ekspertem dla uporządkowania spraw polsko-litewskich w Brukseli.

Zweryfikowany jako mjr art. (z 1 czerwca 1919), zajmował stanowisko attaché wojskowego przy poselstwie polskim w Paryżu i Brukseli (od stycznia 1922 do 1923 r.). Odwołany, w 1923 r. został przeniesiony do rezerwy.

Podjął wówczas pracę jako buchalter w Banku Wileńskim.

W 1924 r. ponownie powołany do służby czynnej (od 20 maja do 31 października pozostawał w stanie nieczynnym) i awansowany na ppłk. art. (ze starszeństwem z 15 sierpnia tego roku), został przydzielony do 5 dak. Ukończył IV kurs doszkalający WSWoj w Warszawie (1 listopada 1924-15 października 1925). Po uzyskaniu dyplomu ukończenia tej szkoły, 18 października został szefem sztabu 2 DK, a następnie szefem wydz. w Biurze Ścisłej Rady Wojennej. Podczas przewrotu 1926 r. opowiedział się po stronie marsz. Piłsudskiego; był szefem sztabu GO gen. Gustawa Orlicza-Dreszera. Od czerwca 1926 r. szef gabinetu ministra SWojsk marsz. J. Piłsudskiego. Przeniesiony w stan nieczynny, 25 sierpnia 1930 r. został wicepremierem w rządzie J. Piłsudskiego. 4 grudnia objął stanowisko ministra Spraw Zagranicznych. 1 stycznia 1931 r. awansował na płk. dypl. art.

Od 2 listopada 1932 do 30 września 1939 r. był ministrem Spraw Zagranicznych w gabinetach Aleksandra Prystora, Janusza Jędrzejewicza, Leona Kozłowskiego, Walerego Sławka, Mariana Kościałkowskiego-Zyndrama oraz Sławoja Felicjana Składkowskiego. Należał do najbliższych i najbardziej cenionych współpracowników marsz. J. Piłsudskiego, był realizatorem jego wizji w polityce zagranicznej. Po śmierci marsz. J. Piłsudskiego w konflikcie w kręgach władzy opowiedział się po stronie grupy W. Sławka.

W latach 1935-1939 był senatorem z okręgu wyborczego w Warszawie.

Podczas kampanii 1939 r. po agresji sowieckiej w nocy 17 na 18 września przekroczył granicę Rumunii, gdzie został internowany. Przebywał w Slanic Moldovana, w Braszov (październik 1939-styczeń 1940), we wsi Snagor koło Bukaresztu, latem 1940 r. przewieziono go do m. Dobroseti. 20 października usiłował zbiec z miejsca internowania; akcja ta nie dała pomyślnego rezultatu. Od listopada 1940 do kwietnia 1943 r. internowany w Bukareszcie, potem we wsi Stănesti, gdzie przebywał m.in. z gen. T. Kasprzyckim.

Zmarł na gruźlicę 5 czerwca 1944 r. w Stănesti. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie kwat. C-27.

Odznaczony orderem Orła Białego, Virtuti Militari 5 kl., Polonia Restituta 1 i 4 kl., Krzyżem Niepodległości z mieczami, trzykrotnie Krzyżem Walecznych, złotym Krzyżem Zasługi, afgańskim orderem Seerdar Ali 1 kl., belgijskimi: Korony Belgii 1 kl., Krzyżem Wojennym, Krzyżem Wojskowym, orderem Leopolda 1 kl., boliwijskim orderem Kondor de Los Andes 1 kl., brazylijskim orderem Cruseiro do Sul 1 kl., czechosłowackim orderem Białego Lwa 1 i 3 kl., duńskim orderem Daneborga 1 kl., estońskim orderem Orła 1 kl., fińskim orderem Białej Róży 1 i 3 kl., francuską Legią Honorową 1, 3 i 5 kl., greckimi orderami Feniksa 1 kl. i św. Jerzego 1 kl., hiszpańskim orderem Zasługi Cywilnej 1 kl., irańskim orderem Homayoun, japońskim orderem Wschodzącego Słońca 1 kl., jugosłowiańskimi orderami Orła Białego 1 kl., Korony Jugosławii 1 kl., św. Sawy 2 kl., łotewskim orderem Trzech Gwiazd 1 i 3 kl., maltańskim Krzyżem Magistr., norweskim orderem św. Olafa 1 kl., portugalskim orderem Chrystusa 1 kl., rumuńskimi orderami Gwiazdy Rumunii 1 i 3 kl., Korony Rumunii 2 kl., Serv. Credinc. 1 kl., szwedzkim orderem Gwiazdy Polarnej 1 kl., węgierskim orderem Krzyża Zasługi 1 kl., włoskimi orderami Korony Włoch 1 kl., św. Maurycego i Łazarza 1 kl.

Dwukrotnie żonaty: od 1920 r. z Marią Słonimską-Jaworską, z którą miał syna Andrzeja (11 IX 1926-19/20 VII 2011), inżyniera, prezesa Instytutu J. Piłsudskiego w Ameryce, a po rozwodzie (od 1928 r.) z Jadwigą z Salkowskich Burhardt-Bukacką.