Bojownikom niepodległości

Józef Brudniak

(1891-1971)

Urodził się 4 kwietnia 1891 r. w Biedaczowie koło Leżajska. Syn Macieja i Marii z Brudnaków.
Uczył się w szkole ludowej w Żołyni, a następnie w gimnazjum w Rzeszowie, gdzie w 1913 r. uzyskał maturę.
W 1913 r. powołany do służby w armii austro-węgierskiej w charakterze jednorocznego ochotnika. Służył w 20 pp.
W czasie I wojny światowej w jego składzie brał udział w walkach na froncie rosyjskim, gdzie we wrześniu 1914 r. dostał się do niewoli. Przebywał w obozach jenieckich na Syberii. Do kraju powrócił jesienią 1920 r.
Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim (1924 r.), uzyskując w 1927 r. doktorat.
W niepodległej Polsce mieszkał w Królewskiej Hucie (Chorzowie). W latach 1924-1939 pracował jako urzędnik w tamtejszym starostwie grodzkim. Jednocześnie (1931-1939) korespondent PAT. Od kwietnia 1939 r. starosta grodzki w Chorzowie.
Podczas kampanii 1939 r. 2 września opuścił miasto, po czym przedostał się do Krzemieńca. W listopadzie wyjechał do Lwowa, skąd na początku 1940 r. przeszedł na teren okupacji niemieckiej do Biedaczowa. Tam przebywał z rodziną do 1945 r.
Wiosną 1945 r. powrócił na Górny Śląsk i podjął pracę jako kierownik wydz. administracyjnego w Zarządzie Miejskim Bytomia. Równolegle uczył języka polskiego w tamtejszym technikum.
Członek SL i PSL (15 maja 1945-15 kwietnia 1946).
Po II wojnie światowej od listopada 1945 do lutego 1946 r. działał w strukturach Klubu (Obwodu) Bytom WiN ps. „Sosna”. Jednocześnie od października 1945 r. zastępca kierownika wywiadu na powiat bytomski Brygad Wywiadowczych WiN. Zatrzymany 31 sierpnia 1946 r. w Bytomiu przez funkcjonariuszy WUBP w Katowicach. Po zakończeniu śledztwa w grudniu osadzony w więzieniu przy ul. Mikołowskiej w Katowicach. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach z 11 stycznia 1947 r. skazany na karę śmierci. Decyzją prezydenta Bolesława Bieruta z 12 marca karę tę zamieniono na dożywotnie więzienie, zaś na podstawie amnestii 10 czerwca Naczelny Sąd Wojskowy zmniejszył ją na 15 lat więzienia. Osadzony w więzieniu w Katowicach, a od 22 czerwca 1948 r. we Wronkach. Ostatecznie 15 maja 1954 r. udzielono mu rocznej przerwy w odbywaniu kary. Decyzją Rady Państwa z 19 sierpnia 1955 r. sprawę umorzono i darowano mu odbycie reszty kary.
Zamieszkał w Bytomiu. W latach 1954-1956 pracował w Spółdzielni Pracy Inżynieryjno-Budowlanej, a od marca 1956 r. w Okręgowej Komisji ds. Szkół Górniczych w Stalinogrodzie (Katowicach), potem w jej oddziale w Bytomiu.
Do grudnia 1956 r. był inwigilowany przez funkcjonariuszy komunistycznego aparatu bezpieczeństwa.
Członek ZBoWiD.
Zmarł 23 kwietnia 1971 r. w Bytomiu.
Odznaczony Medalem Niepodległości i srebrnym Krzyżem Zasługi.
Żonaty (od 1928 r.) z Zofią Genowefą Wierzbanowską, miał z nią syna Janusza.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 293/1932
Źródła

Archiwum IPN w Katowicach 1342/46; A. Dziuba, Podziemie poakowskie w województwie śląsko-dąbrowskim w latach 1945-1947, Kraków 2005; „Monitor Polski” nr 293/1932.