Bojownikom niepodległości

Józef Fela

(1888–1975)

Urodził się 28 stycznia 1888 r. w Zaborowie pow. Brzesko. Syn Pawła i Katarzyny z Wodków.

Uczył się w gimnazjum w Bochni, ukończył I gimnazjum w Tarnowie (1908), po czym do 1913 r. studiował medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Od 5 sierpnia 1914 r. był sanitariuszem w V baonie 1 pp LP, a potem, jako sierż., dowódcą patrolu sanitarnego 2 komp. V baonu 7 pp LP. Przeszedł cały szlak bojowy I Brygady. 1 kwietnia 1916 r. mianowany przez Komendę Legionów chor. san.  Wyróżnił się jako lekarz batalionu w walkach w dniach 28 i 29 lipca 1916 r. Po likwidacji 7 pp LP w końcu września tego roku przeniesiony z baonem do 5 pp LP. Po kryzysie przysięgowym 11 sierpnia został oficerem łącznikowym Komendy Legionów do niemieckich władz obozowych w Szczypiornie (do 15 września). Utrzymywał łączność z internowanymi, przekazując m.in. rozkazy płk. Edwarda „Śmigłego” Rydza. Z dniem 16 września zwolniony z Legionów.

Powrócił wówczas na studia.

Od 15 listopada 1918 r. jako ppor. piech. w WP. Był naczelnikiem kancelarii PKU Warszawa. Jako oficer PKU 21 pp z dniem 1 stycznia 1920 r. awansował na por. piech. Latem tego roku przeszedł do służby liniowej w 201 pp Armii Ochotniczej. W październiku awansował na kpt. piech. (z dniem 1 kwietnia). Po zakończeniu działań wojennych przydzielony do PKU 22 pp w Siedlcach, a w listopadzie do baonu zapasowego 1 pp leg. Potem przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako kpt. rez. piech. z 1 czerwca 1919 r.

W niepodległej Polsce pracował zawodowo m.in. jako naczelnik Biura Personalnego Kuratorium Okręgu Szkolnego w Wilnie.

Działacz społeczny; w połowie lat 30. sprawował funkcję zastępcy prezesa Zw. Osadników na Wileńszczyźnie.

Podczas kampanii 1939 r. po 17 września 1939 r. przeszedł na Litwę. Przez Szwecję przedostał się do Wlk. Brytanii.

Po II wojnie światowej w Wlk. Brytanii. Zamieszkał w Penrhos. Należał do Stow. Polskich Kombatantów, awansował do stopnia mjr. rez. piech.

Zmarł 13 kwietnia 1975 r. w Penley i został pochowany na cmentarzu Pwllheli.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., orderem Polonia Restituta 3 kl., Krzyżem Niepodległości, trzykrotnie Krzyżem Walecznych i złotym Krzyżem Zasługi.

Źródła

W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914–1917. Słownik biograficzny t. 1, Warszawa 2005; „Dziennik Polski, Dziennik Żołnierza” nr 94/1975; Kalendarz nauczycielski na rok 1934, Warszawa 1934; Kronika prowincyonalna, „Gazeta Lwowska” nr 162/1908; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917; Materiały do historii I Brygady, „Żołnierz Legionów i POW” nr 3-4/1939; „Monitor Polski” nr 48/1932; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934; S.F. Składkowski, Moja służba w Brygadzie. Pamiętnik polowy, Warszawa 1990; Sprawozdanie dyrekcyi c.k. gimnazyum w Bochni za rok szkolny 1902, bmdw; K. Stepan, Prawie jak słownik, „Mars” t. 20/2006; Za kratami więzień i drutami obozów t. 1, 2, Warszawa 1927, 1928.