Bojownikom niepodległości

Józef Gryka

(1901-po 1938)

Urodził się 10 lutego 1901 r. w Dębem pow. Czarnków. Syn Franciszka i Marianny z Wyrębków.

Od 1 kwietnia 1907 do 30 września 1915 r. kształcił się w szkole powszechnej w rodzinnej wsi.

Po ukończeniu szkoły pracował w rodzinnym gospodarstwie. W 1916 r. był zatrudniony w Zarządzie Dróg Wodnych w Czarnkowie, a od stycznia 1917 do stycznia 1918 r. w tamtejszym Przedsiębiorstwie Budowlanym Fa Savall. Od 21 stycznia 1918 r. pracował jako robotnik drogowy na kolei na Odcinku Czarnków.

Uczestnik powstania wielkopolskiego. Od 16 stycznia 1919 r. w polu. Walczył w rejonie Czarnkowa i Romanowa i pod Rynarzewem. Następnie w 9 psrez wlkp (potem: 67 pp). Po wojnie z bolszewikami 21 stycznia 1921 r. przeniesiony do rezerwy.

Od 29 stycznia 1921 do 20 kwietnia 1922 r. pracował na kolei.

21 kwietnia 1922 r. powołany do służby wojskowej, od 1 czerwca kształcił się w szkole podoficerskiej przy 34 pp. Po jej ukończeniu 24 września awansował na kpr. 10 stycznia 1923 r. został przeniesiony do rezerwy.

Od 26 stycznia 1923 r. był pracownikiem biurowym na kolei. Po odbytym szkoleniu pracował jako dyżurny ruchu i zawiadowca stacji w Czarnkowie. W maju 1931 r. przeniesiony na analogiczne stanowisko na stację w Gułtowach. Pracował tam do września 1939 r.

Członek Zw. Powstańców Wielkopolskich.

Podczas II wojny światowej prześladowany przez Niemców.

Po ich wyparciu 21 stycznia 1945 r. zorganizował stację, na której pracował jako zawiadowca do 28 lutego 1961 r., po czym przeszedł na emeryturę.

Należał do Zw. Powstańców Wielkopolskich 1918-1919. 24 czerwca 1972 r. mianowany przez Radę Państwa ppor.

Zmarł 25 stycznia 1990 r. w Gułtowach i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Parafialnym.

Odznaczony Medalem Niepodległości, w PRL otrzymał order Odrodzenia Polski 5 kl.

Żonaty (od 30 VI 1925) z Franciszką Zdun, miał z nią synów Stefana (ur. 6 VII 1925), Eugeniusza (ur. 29 V 1929), Aleksandra (ur. 22 VII 1931) i córkę Bożenę (ur. 16 X 1932) zamężną Stanisławską.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 140/1938
Źródła

„Monitor Polski” nr 140/1938; M. Seroczyńska, Józef Gryka – życiorys (na podstawie notatek córki Bożeny Stanisławskiej z domu Gryka oraz zachowanej dokumentacji), „Gułtowskie Zeszyty Historyczne” nr 2/2017.