Bojownikom niepodległości

Józef Hempel

(1893-1956)

Urodził się 5 sierpnia 1893 r. w Tucznej pow. Białą Podlaska. Syn Józefa Tadeusza i Jadwigi z Drabińskich.
W dzieciństwie mieszkał w Humaniu na Ukrainie.
Uczęszczał do gimnazjum w Kamieńcu Podolskim.
W czasie I wojny światowej od 1914 r. w Legionach Polskich. Służył I baonie 1 pp LP. W sierpniu 1915 r. przebywał w Domu Uzdrowieńców w Kamieńsku. Potem służył w baonie uzupełniającym, a później w 4 pp LP.
Po kryzysie przysięgowym w lipcu 1917 r. internowany przez Niemców w Szczypiornie.
Od 1918 r. w WP. W okresie od 20 marca do 1 czerwca 1919 r. w 8 komp. 4 pp leg. W składzie 2 pasap brał udział w wojnie z bolszewikami, podczas której dwukrotnie dostał się do niewoli; w obu przypadkach rychło zbiegł.
Zweryfikowany jako por. sap. z 1 czerwca 1919 r., służył w baonie chemicznym w Warszawie (1923). Awansowany 15 sierpnia 1924 r. na kpt. sap., był oficerem Kierownictwa Rejonowego Inżynierii i Saperów w Warszawie. W 1928 r. służył w Dep. Inżynierii MSWojsk, a w 1932 r. był wykładowcą w Szkole Podchorążych Inżynierii. Awansowany 1 stycznia 1936 r. na mjr. sap., wiosną 1939 r. był zastępcą dowódcy baonu mostowego saperów.
Podczas kampanii 1939 r. od 3 września dowódca tego baonu. kierownik wydz. wyszkolenia w Naczelnym Dowództwie Saperów. Po agresji sowieckiej z 17 września przedostał się na Węgry. 1 lutego 1940 r. wyjechał do Francji. Tam dowodził komp. szkolną saperów w Saint Gêmes koło Angers. Po upadku Francji w czerwcu 1940 r. ewakuowany z komp. do Wlk. Brytanii. Tam dowodził komp. saperów 1 BStrz w Szkocji. W połowie czerwca 1942 r. skierowany na Bliski Wschód, 17 lipca dotarł do Suezu. Po trzymiesięcznym pobycie w Palestynie wyjechał do Iraku i podjął służbę w Armii Polskiej na Wschodzie. Awansowany na ppłk. sap., od października 1943 r. dowodził 5 baonem saperów 5 KDP i był szefem saperów tej dywizji.. Uczestnik kampanii włoskiej 2 Korpusu Polskiego (1944-1945). W połowie października 1944 r. objął stanowisko dowódcy Ośrodka Wyszkolenia Saperów w Bazie 2 Korpusu w Capua. Funkcję tę sprawował do lipca 1946 r.
Wraz z korpusem przeniesiony do Wlk. Brytanii, od lipca do listopada 1946 r. dowodził 5 Grupą Brygadową w Leek, a następnie był zastępcą jej dowódcy.
Po demobilizacji zamieszkał w Wlk. Brytanii. Przez pewien czas pracował w polskim ośrodku w Pwllheli w Walii. Następnie przeniósł się do Londynu. Pracował w firmie Haskoba Ltd.
Członek Stow. Polskich Kombatantów, prezes Koła SPK nr 82 „Saper”, członek zarządu Stow. Saperów.
Zmarł 22 września 1956 r. w Londynie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Brompton.
Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych i srebrnym Krzyżem Zasługi, orderem Imperium Brytyjskiego i włoskim Krzyżem Wojennym Waleczności Wojskowej.
Żonaty z Urszulą Łagun, miał z nią syna Andrzeja (ur. 1926).

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 63/1933
Źródła

Z. Barszczewski, Sylwetki saperów, Warszawa 2001; Z. Janota Bzowski, Dzieje rodziny Hemplów, Warszawa 1987; Lista strat Legionu Polskiego. Od lipca do października 1915, Piotrków 1915; „Monitor Polski” nr 63/1933; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006; A. Suchcitz, „Non omnis moriar”… Polacy na londyńskim cmentarzu Brompton, Warszawa 1992; A.J. Szugajew, Saperzy w służbie Polsce. Księga pamiątkowa, Londyn 1985; P. Zarzycki, Batalion Mostowy, Pruszków 1996.