Bojownikom niepodległości

Józef Hetmański

(1897-1981)

Józef HetmańskiUrodził się 26 lutego 1897 r. w Brzezince. Syn Jana, górnika, i Joanny z Korusów. Brat Antoniego. Ukończył szkołę powszechną, po czym praktykował w firmie budowlanej w rodzinnej miejscowości. W czasie I wojny światowej powołany do armii niemieckiej, walczył na froncie zachodnim. Po zakończeniu wojny zdemobilizowany. Od 1919 r. w POW Górnego Śląska. Uczestnik I powstania śląskiego (16-24 sierpnia 1919). Po upadku powstania zbiegł do Jaworzna. Podczas II powstania śląskiego (19/20-25 sierpnia 1920) pracował w wydz. wywiadowczo-informacyjnym Głównego Komisariatu Plebiscytowego w Bytomiu. W III powstaniu śląskim od maja 1921 r. dowodził 9 komp. i III baonem pułku Straży Granicznej Górnego Śląska, chroniącego odcinek graniczny Herby Śląskie-Byczyna-Zawada-Fosowskie. W latach 1922-1925 pracował jako urzędnik w ZUS w Królewskiej Hucie. W 1927 r. został sekretarzem ZUS województwa śląskiego. W tym też roku objął stanowisko ławnika Zarządu Gminy Jastrzębie-Zdrój. Na początku lat 30. urzędnik w sanatorium ZUS w tej miejscowości. W 1936 r. wybudował w tym uzdrowisku własny pensjonat „Boży Dar”. Członek Zw. Powstańców Śląskich i PCK. W lipcu 1939 r. został dowódcą odcinka Olza-Lubomia bronionego przez oddziały samoobrony b. powstańców. 24 sierpnia zmobilizowany do WP, służył w DOK nr V. Na tym stanowisku wziął udział w kampanii 1939 r. 19 września przeszedł do Rumunii, gdzie został internowany. W 1941 r. przekazany Niemcom, przebywał w obozach jenieckich. Wcielony do Arbeitskommando, pracował w terenie. W 1945 r. powrócił do Polski. Podjął pracę w sanatorium ZUS w Jastrzębiu-Zdroju. W następstwie pracy wniemieckich obozach w 1946 r. komisja lekarska wydała orzeczenie o jego 84% inwalidztwie. Członek Zw. Weteranów Powstań Śląskich i ZBoWiD. Zmarł w 1981 r. i został pochowany na Cmentarzu Parafialnym w Jastrzębiu-Zdroju. Odznaczony Medalem Niepodległości, w PRL otrzymał order Odrodzenia Polski 4 kl. Żonaty(od 18 IV 1921) z Anną Gajda, miał z nią córki Pelagię i Wandę oraz synów Józefa, prezydenta Legnicy, i Kazimierza, a od 1964 r. z Heleną Pielot.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 260/1931
Źródła

D. Mazur, Losy Józefa Hetmańskiego (1897-1981) – powstańca i właściciela willi „Boży Dar”, „Biuletyn galerii historii miasta” nr 1/2017; „Monitor Polski” nr 260/1931