Bojownikom niepodległości

Julian Jelonek

(1883–po 1934)

Urodził się 1 marca 1883 r. w Ludwinowie (obecnie część Krakowa). Syn Ignacego, robotnika, i Anny z Wissnerów.

Ukończył szkołę ludową i dwie klasy szkoły zawodowej metalowej. Odbył praktykę zawodową w zakładzie rzemieślniczym ślusarsko-mechanicznym J. Kluski w Krakowie.

Od 1897 r. zajmował się kolportażem pism PPSD „Prawo Ludu”, „Naprzód”  oraz druków partyjnych. Po pewnym czasie został korespondentem tych pism. Współzałożyciel na terenie Podgórza (obecnie część Krakowa) Robotniczego Stow. Oświatowego „Siła” (od 1902 r. Ogólno-Zawodowe Stow. „Postęp”). W 1900 r. został sekretarzem Komitetu Powiatowego PPSD w Podgórzu.

W 1903 r. podjął pracę w Galicyjskich Zakładach Przemysłu Naftowego w Borysławiu. Za udział w strajku w 1904 r. zwolniony z pracy, po czym aresztowany pod zarzutem udziału w podpaleniu szybów; z braku dowodów został uwolniony.

5 stycznia 1905 r. został ponownie sekretarzem KP PPSD w Podgórzu. Był współorganizatorem wielu akcji politycznych, inicjatorem budowy Domu Robotniczego w Podgórzu. Jesienią 1909 r. powierzono mu zorganizowanie placówki kulturalno-oświatowej na terenie Ludwinowa, gdzie powołał komitet organizacyjny stow. oświatowego „Czytelnia Robotnicza w Ludwinowie”. Około 1913 r. KP PPSD delegował go na stanowisko kierownika Podgórskiej Powiatowej Kasy Chorych w Skawinie, gdzie też uczestniczył w organizowaniu Związku Strzeleckiego ps. „Cholewa”.

W listopadzie 1918 r. był współorganizatorem Spółdzielni Spożywców „Naprzód”, której został prezesem.

Od 1918 r. w PPS, był członkiem Komitetu Dzielnicowego w Podgórzu, od października 1921 r. wchodził w skład krakowskiej Rady Robotniczej PPS. Po wystąpieniach robotniczych w Krakowie (6 listopada 1923 r.) odsunął się od działalności politycznej.

Od 1924 r. pracował jako urzędnik w Okręgowym Związku Kas Chorych w Krakowie, następnie w Ubezpieczalni Społecznej, a od 20 kwietnia 1951 r. w Wydziale Zdrowia Powiatowej Rady Narodowej w Krakowie. 31 grudnia tego roku przeszedł na emeryturę.

Zmarł 23 lipca 1967 r. w Krakowie.

Odznaczony Medalem Niepodległości.

Źródła

„Monitor Polski” nr 6/1934; A. Wawrzecki, w: Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego t. 2, Warszawa 1987.