Bojownikom niepodległości

Kazimierz Aleksandrowicz

(1894–1955)

Aleksandrowicz KazimierzUrodził się 11 lutego 1894 r. w Wilnie. Syn Jana i Anny z Butkiewiczów. Brat Antoniego Witolda (zob.).

Ukończył I gimnazjum w Wilnie (1913 r.).

Od 1 września 1913 r. służył w armii rosyjskiej. Ukończył szkołę oficerską.

W czasie I wojny światowej od 1915 r. przebywał na froncie. Po rewolucji w Rosji 13 października 1917 r. przeszedł do I Korpusu Polskiego.

Służył w 12 psp oraz w Legii Oficerskiej. Po demobilizacji korpusu od 1 lipca 1918 r. służył w Polskiej Organizacji Wojskowej na Ukrainie i Organizacji Werbunkowo-Agitacyjnej. Ostatecznie przedostał się na Kubań, gdzie wstąpił do 4 DStrz gen. Lucjana Żeligowskiego. Był żołnierzem 14 psp. Z dywizją w czerwcu 1919 r. powrócił do kraju. Po reorganizacji oddziałów od lipca w 29 pp. Brał udział w walkach z Ukraińcami i bolszewikami. Był ranny w 1919 r. i dwukrotnie w 1920 r.

Dnia 9.VI.1920 r. otrzymał II Baon, dowodzony przez kpt. Aleksandrowicza, rozkaz zaatakować nieprzyjaciela, zajmującego pozycję koło wsi Kozaczki i w ciągu dnia zająć i obsadzić linję Bogdinoje i Owieczki (przy szosie Łużki-Dzisna). Umiejętnie przez kpt. Aleksandrowicza prowadzony baon obszedł lasem prawe skrzydło nieprzyjaciela, następnie jednym krótkim uderzeniem zajął wieś Kozaczki, biorąc jeńców i 6 k.m. Niedobitki I-ej linji bolszewickiej uciekły w popłochu do swych rezerw, które zajęły pozycję przed folw. Ulina [Klina?]. Momentalnie orientuje się kpt. Aleksandrowicz i tak prędko zdecydował następnie uderzenie, że nieprzygotowany nieprzyjaciel stawił na swej drugiej linji tylko słaby opór, złamany łatwo szturmem trzech kompanji baonu prowadzonych przez kpt. Aleksandrowicza, który pogardą śmierci dawał przykład żołnierzom.

W rezultacie linja Bogdinoje-Owieczki została zdobyta. W naszych rękach pozostało 93 rannych jeńców, 3 oficerów, 16 k.m. i inwentarz. Powodzenie ataku zawdzięczać należy umiejętnemu prowadzeniu baonu, osobistemu przykładowi i poprzedniej wychowawczej działalności dowódcy [z wniosku ppłk.  Romualda Kohutnickiego na order Virtuti Militari].

Po wojnie w dalszym ciągu dowódca II baonu 29 pp. Zweryfikowany jako mjr piech. z 1 czerwca 1919, potem do czerwca 1924 r. dowodził I baonem 30 pp. Od 1 listopada 1924 do 11 października 1926 r. studiował w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. Od grudnia 1926 do maja 1928 r. szef sztabu 19 DP. Awansowany 1 stycznia 1928 r. na ppłk. dypl. piech., do końca maja 1932 r. służył jako II i I oficer w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych. 1 czerwca 1932 r. został dowódcą 30 pp, zaś od 31 marca 1934 do 13 lutego 1938 r. dowodził 1 psp. Uchodził za jednego z najlepszych dowódców tej jednostki. 19 marca 1937 r. uzyskał stopień płk. dypl. piech. Następnie sprawował funkcję szefa sztabu Okręgu Korpusu nr I w Warszawie. Od jesieni 1938 r. do marca 1939 r. przebywał na kursie dla wyższych dowódców przeznaczonych na stanowiska szefów sztabów i kwatermistrzów armii. Po jego ukończeniu powrócił na zajmowane uprzednio stanowisko.

Na nim uczestniczył w kampanii 1939 r. Po 17 września przekroczył granicę. Przedostał się do Francji i Wlk. Brytanii. Tam dowodził 4 dyonem pociągów pancernych, po czym był głównym oficerem łącznikowym przy brytyjskim dowództwie wojsk w Afryce Zachodniej. Od 1942 r. do demobilizacji członek Wojskowego Trybunału Orzekającego.

Po wojnie zamieszkał w Wlk. Brytanii.

Zmarł 14 października 1955 r. w Londynie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Brompton.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości, orderem Polonia Restituta 4 kl., trzykrotnie Krzyżem Walecznych, złotym Krzyżem Zasługi oraz rumuński orderem Gwiazdy Rumunii 4 kl.

Żonaty, miał syna Jerzego Andrzeja (ur. 2 XI 1924).

Źródła

CAW, I.482.64-5457; W. Chocianowicz, W 50 lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Londyn 1969; W.K. Cygan, Żołnierze Niepodległości 1863-1938. Słownik biograficzny t. 1, Mińsk Mazowiecki-Warszawa-Kraków 2011; „Monitor Polski” 1932, nr 167; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006; A. Suchcitz, „Non omnis moriar”… Polacy na londyńskim cmentarzu Brompton,  Warszawa 1992; R. Zaziemski, 1 Pułk Strzelców Podhalańskich 1918-1939, Nowy Sącz 1991.