Bojownikom niepodległości

Kazimierz Bross

(1894–1939?)

Urodził się 4 lutego 1894 r. w Witkowie koło Gniezna. Syn Konstantego i Heleny z Knastów.
Uczył się w Trzemesznie, maturę uzyskał w Gnieźnie (1913). Należał do Tow. T. Zana. Następnie podjął studia medyczne we Wrocławiu, a kontynuował je w Monachium i Berlinie, gdzie 8 maja 1918 r. otrzymał dyplom lekarski.
W okresie studiów był członkiem Grupy Narodowej. Pracował zawodowo w klinice laryngologicznej, a następnie w zakładzie anatomii patologicznej szpitala klinicznego w Charite.
1 sierpnia 1916 r. powołany do armii niemieckiej, służył w baonie zapasowym 12 pgren, baonie zapasowym 35 pp oraz w obozie dla jeńców cywilnych w Karelbergu. W okresie od 8 czerwca do 7 lipca 1918 r. jako lekarz wojskowy służył w zakładzie ortopedycznym przy uniwersytecie w Berlinie.
Po powrocie do kraju rozpoczął prywatną praktykę w Opalenicy.
Po wybuchu powstania wielkopolskiego 28 grudnia wstąpił do oddziałów polskich. Był członkiem Rady Ludowej w Opalenicy. Początkowo uczestniczył w walkach w składzie komp. opalenickiej, zaś od lutego do kwietnia 1919 r. był lekarzem oddziałów ochotniczych z pow. grodziskiego i nowotomyskiego oraz PKU i komp. garnizonowej w Nowym Tomyślu. Dodatkowo w maju i czerwcu był lekarzem 1 esk. lotniczej. 19 lipca został lekarzem II baonu 1 pstrz wielkopolskich, po czym przez miesiąc zajmował to samo stanowisko w baonie zapasowym pułku. W listopadzie powrócił do Nowego Tomyśla, obejmując funkcję lekarza przy Urzędzie Likwidacyjnym, PKU i komp. wartowniczej oraz przy kolumnie samochodowej w Buku. Od kwietnia 1920 r. służył na froncie w szpitalu polowym 14 DP, w 15 puł, a od 20 maja był ordynatorem w szpitalu Czerwonego Krzyża w Mińsku Litewskim. Następnie lekarz w szpitalu polowym 2 DP Leg.
Od października (?) 1920 do 31 października 1921 r. służył w Szpitalu Okręgowym w Poznaniu. 19 grudnia został przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako kpt. rez. lek. z 1 czerwca 1919.
Mieszkał w Poznaniu. Pracował jako adiunkt w zakładzie anatomii patologicznej tamtejszego uniwersytetu. Wraz z żoną organizował i prowadził tzw. poznańskie wieczory lekarskie, na których wygłaszano referaty dla lekarzy praktyków. Redagował i wydawał pisma fachowe „Medycyna Praktyczna” i „Patologia”.
Był sekretarzem Tow. Badań nad Historią Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, członkiem założycielem paryskiego Tow. Hematologicznego, członkiem redakcji czechosłowackiego czasopisma „Praktycky Lekar”. Członek Polskiego Tow. Przyjaciół Nauk.
W sierpniu 1939 r. zmobilizowany do WP, służył w Armii „Poznań”.
Zaginął podczas bitwy nad Bzurą (9-22 września 1939).
Odznaczony Krzyżem Niepodległości i srebrnym Krzyżem Zasługi.
Opublikował: Przyczynki do historii Powstania wielkopolskiego – Nowy Tomyśl-Zbąszyń 2/3.I.1919-7/8.I.1919
Żonaty (od 16 IX 1918) z Janiną Panieńską (zob.), małżeństwo to było bezpotomne.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 27/1934
Źródła

J.B. Gliński, Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar II wojny światowej t. 2, Warszawa 1999; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; „Monitor Polski” nr 27/1934; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934; E. Tomkowiak, w: Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, Poznań 2002.