Bojownikom niepodległości

Kazimierz Gintowt–Dziewałtowski

(1892-1936)

gintowt-dziewiałtowski kazimierzUrodził się 20 stycznia 1892 r. w Irkucku.

Ukończył gimnazjum w Irkucku (1908 r.), po czym do 1912 r. studiował na uniwersytetach w Petersburgu i Kijowie. W związku ze swoją działalnością w 1912 r. został zesłany przez władze rosyjskie do Tunki.

W czasie I wojny światowej w 1917 r. sprawował funkcję naczelnika oddziałów samochodowych przy 9 Armii rosyjskiej na terenie Besarabii.

Był jednym z organizatorów, a następnie członków prezydium I Zjazdu Wojskowych Polaków i w tym charakterze brał udział w tworzeniu polskich formacji na Ukrainie. Następnie szef zaopatrywania II i III Korpusu Polskiego na Ukrainie. Na tym stanowisku ściśle współpracował z POW i Naczpolem. Później przedostał się do III Korpusu Polskim, w którym był szefem zaopatrywania. Po likwidacji korpusów latem 1918 r. wyjechał przez Kijów i Rostów nad Donem do Czelabińska, gdzie jako wiceprezes wszedł w skład Polskiego Komitetu Wojennego na Syberii. W jego składzie pracował aż do kapitulacji 5 Dywizji Syberyjskiej (10 stycznia 1920).

Pozostał wówczas na terenie Syberii, celem organizacji pomocy polskim żołnierzom. Wyśledzony przez bolszewików opuścił Syberię i przez Mongolię przedostał się do Władywostoku, skąd drogą morską powrócił do kraju.

Przez kilka miesięcy pracował w MSZ. W 1921 r. delegowany do Polskiej Komisji Repatriacyjnej, w jej składzie wyjechał do Moskwy, a stamtąd jako jej pełnomocnik na Syberię, gdzie pozostawał do ukończenia repatriacji. Następnie przez jakiś czas pracował w Moskwie, skąd został oddelegowany na Kaukaz do Tyflisu w charakterze

pełnomocnika Komisji Repatriacyjnej dla zorganizowania i przeprowadzenia repatriacji Polaków. W czerwcu 1924 r. powrócił do Polski.

Był inspektorem starostw w województwie wileńskim, wicewojewodą wołyńskim (do września 1929 r.) tarnopolskim i p.o.tamtejszego wojewody (19 stycznia 1935-15 lipca 1936). Przejściowo służył w centrali MSW, po czym został wicewojewodą wileńskim.

Współzałożyciel i (od 1 lipca 1928 r.) członek Zarządu Głównego Zw. Sybiraków. Należał do Zw. Kaniowszczyków i Żeligowszczyków (członek Zarządu Głównego). Działacz Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (do kwietnia 1936 r. prezes okręgu w Tarnopolu). Kierował też oddziałami Tow. Rozwoju Ziem Wschodnich i straży pożarnej.

Zmarł 9 grudnia 1936 r. w Warszawie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Parafialnym na Powązkach kwat. M..

Odznaczony Krzyżem Niepodległości, orderem Polonia Restituta 4 kl., Krzyżem Walecznych i dwukrotnie złotym Krzyżem Zasługi.

Żonaty z Ireną Uchmańską, miał syna Zbigniewa (25 XII 1922-15 II 1936).

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 156/1931
Źródła

„Monitor Polski” nr 156/1931; M. Poznański, Z żałobnej karty. Kazimierz Gintowt-Dziewiałtowski, „Sybirak” nr 4/1936; Wspomnienie pośmiertne, „Głos Kaniowszczyków i Żeligowszczyków” nr 11-12/1936.