Bojownikom niepodległości

Kazimierz Paweł Bojarski

(1889–1914)

Urodził się 15 stycznia 1889 r. w Zemborzycach (obecnie część Lublina). Syn Ferdynanda, rolnika, i Joanny z Mirakowskich.
Od 1902 r. kształcił się w szkole handlowej w Lublinie. W wieku 15 lat wstąpił do organizacji szkolnej PPS. Od 1905 r. należał do OB PPS – działał w „szóstce” Edwarda „Franka” Gibalskiego. Był jednym z przywódców strajku szkolnego. Uczestniczył w kilkunastu akcjach bojowych, m.in. pod Kraśnikiem, Rejowcem, Płockiem, na stacji kolejowej Świdniki, pod Cekowem, w Pawłowie, pod Bezdanami (26 września 1908 r.). Kierował akcja zdobycia pieniędzy na poczcie w Trzeszkowicach pod Kielcami. Ścigany przez rosyjskie władze policyjne w 1908 r. przedostał się do Galicji. Początkowo zamierzał osiąść w Krakowie, lecz aresztowany, został wydalony z miasta. Wówczas zamieszkał we Lwowie. Pracował zarobkowo jako praktykant w fabryce elektrotechnicznej, a ponadto uczył się i w 1910 r. złożył eksternistycznie maturę w II szkole realnej. Następnie podjął studia na politechnice.
Jednocześnie brał udział w działalności politycznej PPS-Frakcji Rewolucyjnej. Ukończył szkołę bojową, od 1908 r. należał także do ZWC. W tym też roku pod kierownictwem „Franka” Gibalskiego uczestniczył w akcjach bojowych na furgon pocztowy pod Kołem i Koninem. Początkowo był przeciwnikiem planów J. Piłsudskiego uniezależnienia ZWC od PPS (od grudnia 1912 r. należał do PPS-Opozycji), lecz już w 1913 r. przychylił się na jego stronę. Należał do oficerów Zw. Strzeleckiego, którzy na żądanie J. Piłsudskiego złożyli przysięgę wierności dla KSSN. W ZWC był komendantem 1 sekcji robotniczej, a od 1912 r. w Zw. Strzeleckim komendantem komp. robotniczej we Lwowie. Na polecenie J. Piłsudskiego odbywał w sprawach organizacyjnych częste potajemne ekspedycje do Królestwa Polskiego.
Mimo intensywnej pracy niepodległościowej kontynuował studia i w 1914 r. był na IV roku, szykując się do egzaminów dyplomowych.
Po ogłoszeniu mobilizacji strzeleckiej przybył do Krakowa. Wraz z pierwszymi oddziałami wkroczył do Królestwa, obejmując 8 sierpnia 1914 r. komendę etapu w Książu Wlk. W połowie miesiąca objął funkcję dowódcy I plut. 1 komp. I baonu 1 pp LP, zaś 8 października dowódcy 3 komp. tego baonu. Następnego dnia otrzymał stopień por. piech. 23 października wyróżnił się pod Laskami, kiedy mimo kontuzji pozostał w linii i po zranieniu dowódcy baonu por. Franciszka „Grudzińskiego” Pększyca przejął dowodzenie, wykonując postawione przed tym oddziałem zadanie. Wkrótce potem, zapewne z dniem 12 listopada, awansował na kpt. piech. Wyróżnił się podczas działań na Podhalu.
Ciężko ranny 23 grudnia w czasie bitwy pod Łowczówkiem, zmarł 24 grudnia 1914 r. w Zakliczynie. Pochowany na tamtejszym Cmentarzu Parafialnym.
Pośmiertnie został zweryfikowany do stopnia mjr. piech. i odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl. oraz Krzyżem Niepodległości z mieczami.
Rodziny nie założył.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 300/1930
Źródła

CAW, akta personalne 6476; Bohaterom narodowym w hołdzie, Lwów 1936; J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; J. Cisek, K. Stepan, Lista strat Legionów Polskich 1914-1918, Kraków 2006; W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny t. 1, Warszawa 2005; Encyklopedia Wojskowa t. I, Warszawa 1931; A. Hausner, Ze wspomnień o Kubie-Kazimierzu Bojarskim, „Panteon Polski” nr 52, 53/1928,; S. Kalabiński, w: Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego t. I, Warszawa 1985; Kalendarz Robotniczy PPS na r. 1918, Warszawa 1918; T. Kasprzycki, Kartki z dziennika oficera I Brygady, Warszawa 1934; Lwów i Małopolska Wschodnia w Legionach Polskich 1914-1917, Lwów 1935; Materiały do historii I Brygady, „Żołnierz Legionów i POW” nr 3-4/1939; „Monitor Polski” nr 300/1930; T. Pelczarski, Próba utworzenia Rządu Narodowego w sierpniu 1914, „Żołnierz Legionów i POW” nr 3-4/1939; S. Pomarański: w: Polski Słownik Biograficzny t. II z 1936; M. Sobieraj, w: Słownik biograficzny miasta Lublina t. I, Lublin 1993; E. Tomkowiak, w: Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945 t. II (1914-1921) cz. 2, Koszalin 1993; E. Wachnowska, Żołnierze Niepodległości, Lwów 1939; Z karty żałobnej bohaterów. Kazimierz Bojarski, „Wiadomości Polskie” nr 8/1915.